De president van de Europese Centrale Bank (ECB) was in het Europees Parlement in Brussel voor de driemaandelijkse zogeheten monetaire dialoog met de specialisten uit die instelling. De Italiaan onderstreepte de koers die hij samen met EU-topman Van Rompuy, voorzitter van de Europese Commissie Barroso en voorzitter van de eurogroep Juncker heeft uitgestippeld: op weg naar verdere eenwording.

Het kwartet van prominente spelers bij het oplossen van de schuldenproblemen kreeg bijna twee weken terug van de regeringsleiders groen licht om hun vergezichten uit te werken in concrete plannen. Veel details van wat hen voor ogen staat, zijn tot dusver in nevelen gehuld. In december zullen op een volgende top mogelijk nadere besluiten in dit verband aan de orde komen.

Een bankenunie, een economische unie, een begrotingsunie en een politieke unie. Dat noemt Draghi de vier bouwstenen waar het om draait en die in zijn visie parallel dienen te worden nagestreefd. Gezamenlijk op de banken letten, gezamenlijk investeren in groei, gezamenlijk de overheidsuitgaven beheren: allemaal ontwikkelingen die resulteren in een vermindering van de soevereiniteit van de afzonderlijke landen; of in het delen van die soevereiniteit, zoals het voor de tegenstanders daarvan misschien wat vriendelijker klinkt. En wat betreft de politieke unie: „Als het allemaal lukt, gaat de politieke constellatie er automatisch anders uitzien. Hoe, dat weet ik op dit moment niet.”

De ECB-president meent dat op de jongste EU-top duidelijke doestellingen zijn aangegeven, maar dat er tegelijk veel vraagtekens rijzen. Draghi: „De top was een succes, maar er werd alleen een eerste stap gezet. Wanneer voegen we daden bij de woorden? Dat is nu de belangrijkste vraag.” Hij waarschuwde dat de geloofwaardigheid verdwijnt als deelnemers aan het beraad na afloop verklaringen afleggen die haaks staan op de conclusies die zij eerder op schrift publiceerden.

In eerste instantie gaat de meeste aandacht uit naar de bankenunie. Die omvat in een gevorderd stadium drie elementen, op Europese schaal uiteraard: toezicht, een fonds om financiële instellingen te redden en een depositogarantiestelsel, dat spaarders bij een faillissement tot een bepaald bedrag schadeloos stelt.

De ECB krijgt straks het gemeenschappelijke toezicht onder zijn hoede. De betrokken instanties werken er hard aan, zo vertelde Draghi, om in de herfst een voorstel op tafel te kunnen leggen. „Alle partijen beseffen dat we geen tijd te verliezen hebben”, aldus de hoogste baas over het monetair beleid in het eurogebied. Maar hij voegde daaraan toe dat het wel beter is om de zaken goed te regelen dan om overhaaste beslissingen te nemen. Tegen het einde van het jaar zal het toezicht dan ook zeker niet rond zijn.

Draghi kon nog geen antwoord geven op de vraag welke banken straks onder het Europese regime vallen. Sommige deskundigen opteren voor alleen de grensoverschrijdende systeembanken, de banken die als ze omvallen het hele financiële bestel meesleuren de afgrond in. Anderen willen ook nationaal opererende bedrijven erbij betrekken. Alle opties zijn volop in overweging. „We denken erover na.” En ondertussen maar hopen dat de markten geduld opbrengen en daarmee de voortwoekerende crisis beheersbaar blijft.