De maatregel geldt voor alle studenten die meer dan een jaar vertraging hebben opgelopen tijdens de bachelor- of masterstudie. Zij moeten 3000 euro extra collegegeld per jaar betalen. De wet is ingevoerd door staatssecretaris Halbe Zijlstra (Hoger Onderwijs) en inmiddels met een nipte meerderheid goedgekeurd door zowel Tweede als Eerste Kamer.

De studenten waren vanaf het begin groot tegenstander. En inmiddels lijkt de politiek ook weer een beetje te draaien, waardoor er geen meerderheid meer is. Maar de wet is aangenomen, dus nu ligt de bal bij de rechter. Hij moet bepalen of de langstudeermaatregel juridisch juist is of niet. De studenten spreken consequent van een ‘langstudeerboete’; de staatssecretaris noemt het een ‘langstudeermaatregel’, hoewel hij zich wel een paar keer heeft versproken.

Grote twistpunt is of de spelregels tijdens het spel veranderd mogen worden. Is het terecht dat studenten die voor aanvang van hun studie nog niet wisten dat er extra financiële consequenties hangen aan het oplopen van vertraging, nu extra moeten betalen? De staatssecretaris vindt van wel, de studenten vinden van niet.

Inmiddels zijn wel al diverse groepen studenten ontzien. Zo hoeven studenten die een jaar bestuurslid worden van bijvoorbeeld een studentenvereniging, in dat jaar geen collegegeld te betalen, waardoor ze niet meteen tegen de boete aanlopen. Hogeschool Fontys heeft onlangs ook laten weten dat ze een speciaal potje in het leven heeft geroepen voor topsporters, waaruit de 3000 euro extra collegegeld betaald gaat worden.

Voor deeltijdstudenten is er geen uitzondering. De rechter had tijdens de behandeling van de zaak vorige maand daar veel interesse in. De studentenorganisaties hopen dat in ieder geval voor deze groep ook een uitzondering gemaakt wordt.