Het langverwachte beraad tussen afgevaardigden van Noord-Korea, de VS, Japan, Zuid-Korea, Rusland en China draait om het nucleaire programma van het stalinistische en grotendeels economisch aan de grond zittende Noord-Korea. Pyongyang, dat volgens de regering-Bush behoort tot de ”as van het kwaad”, heeft volgens Washington een uit 1994 stammende afspraak om het kernprogramma te staken, geschonden. Noord-Korea stuurde internationale inspecteurs het land uit en stapte uit het verdrag dat de verspreiding van kernwapens verbiedt. Of het verpauperde land nu al beschikt over kernwapens, is eigenlijk onduidelijk.

De kern van de discussie is de relatie tussen de VS en Noord-Korea. De reden waarom nu zes landen zich over de zaak buigen, is het simpele feit dat de VS dat hebben geëist. Washington ziet de nucleaire aspiraties van de Aziatische pariastaat als een regionaal probleem. Pyongyang heeft lang geweigerd een multilateraal beraad te houden, maar na druk van vooral China ging het uiteindelijk toch akkoord.

De VS willen dat Noord-Korea zijn kernprogramma staakt en zich weer aansluit bij het non-proliferatieverdrag. De als gevolg van de affaire gestaakte Amerikaanse olieleveranties kunnen dan mogelijk worden hervat, waarschijnlijk aangevuld met extra internationale steun. Washington eist ook dat Noord-Korea inspecties toestaat van de nucleaire installaties.

Het 22 miljoen inwoners tellende Noord-Korea, onder aanvoering van de ”geliefde leider” Kim Jong Il, heeft publiekelijk nooit toegegeven kernwapens te hebben, hoewel de VS zeggen dat het land dat wel heeft erkend in april. Woensdag zou Noord-Korea hebben gezegd geen kernwapens te hebben, maar de Japanse en Zuid-Koreaanse delegaties zeiden dat niet te hebben gehoord.

Noord-Korea zit dringend verlegen om steun, om de kwijnende staat niet verder van binnenuit te laten wegrotten. Het vreest behalve nieuwe internationale sancties vooral de „agressie” van de VS. Pyongyang wil niet zoals Irak, ook ’lid’ van de ”as van het kwaad”, doelwit worden van een Amerikaanse preventieve aanval. Het eist van de VS bindende „veiligheidsgaranties”, liefst in de vorm van een niet-aanvalsverdrag.

De Japanse regering grijpt de gesprekken aan om Noord-Korea te ondervragen over de ontvoering van Japanse burgers in de jaren ’70 en ’80. Japan stelt dat Noord-Korea in het kader van een trainingsprogramma voor geheime agenten tientallen Japanners heeft ontvoerd en zijn spionnen de identiteit van de ontvoerden aan heeft laten nemen voor spionage in Japan. De Noord-Koreaanse leider Kim Jong Il gaf vorig jaar toe dat Japanse burgers zijn ontvoerd, al zei hij niet of de door Japan genoemde aantallen kloppen.

Zuid-Korea hoopt dat de gesprekken een obstakel voor het streven naar verzoening met het noorden uit de weg ruimen. China, een van de weinige bondgenoten van het stalinistische Noord-Korea en tegelijkertijd een belangrijke handelspartner van de VS, heeft er ook alle belang bij dat de gesprekken een succes worden.