Binnen een paar jaar wordt het in Nederland heel lastig om een oud IPv4-adres op de kop te tikken om bijvoorbeeld een nieuwe website te bouwen. De internetadressen raken namelijk op (zie kaders). Ondertussen gaan steeds meer gebruiksvoorwerpen online. Zoals auto’s of lampen. Chipmaker NXP voorziet het peertje van een IP-adres, zodat met een draadloze internetverbinding een slimme bediening via de telefoon mogelijk is. Wat er overblijft voor de webontwikkelaar? Een website maken met een nieuw IPv6-adres.

Vandaag werd het protocol door grote internetbedrijven omarmd. Volgens Joost Tholhuijsen, voorzitter van Stichting IPv6 Nederland, is dat een belangrijke stap om de groei van internet mogelijk te blijven maken.

De Nederlandse internetproviders Ziggo en UPC gaan op korte termijn IPv6 aanbieden aan nieuwe klanten. Bij consumenten die een internetabonnement afsluiten bij XS4ALL wordt IPv6 sinds vorige week standaard geactiveerd. Patrick Kinders, technisch directeur van XS4ALL: „Het is nu tijd om de uitrol van IPv6 in de volgende versnelling te zetten. Uiteindelijk moeten al onze klanten natuurlijk gewoon over IPv6 beschikken, zonder dat ze daar iets van merken en zonder dat ze daar iets voor hoeven te activeren.” Zo’n 20.000 klanten van XS4ALL maken op dit moment gebruik van het ”nieuwe internet”.

IPv4 uitzetten

Hoe snel de groei van IPv6 precies zal gaan? „Daar valt nog geen peil op te trekken”, zegt Tholhuijsen. „Op dit moment is 3 procent van de websites te benaderen via IPv6. Het totale aandeel internetverkeer via IPv6 ligt in Nederland nog onder de 1 procent. Wereldwijd zijn er vergelijkbare cijfers. Maar vanaf nu gaan die percentages serieus stijgen. Misschien duurt het vijf jaar, maar het kan ook tien jaar duren voordat IPv6 IPv4 voorbijstreeft. Sommige deskundigen denken zelfs dat IPv4 over tien jaar al helemaal uitgezet kan worden.”

Consument

Omdat in Azië de IPv4-adressen al een tijdje op zijn en Europa binnenkort tegen hetzelfde probleem aanloopt, zal het aantal sites op het IPv6-internet de komende tijd fors groeien. Dat kan problemen geven. Als iemand surft met een IPv4-adres kan hij het nieuwe IPv6-internet niet bereiken. IPv4 en IPv6 kunnen niet met elkaar communiceren.

Consumenten met oude routers zullen eerst nog weinig van de problemen merken, denkt Tholhuijsen: „Omdat het IPv4-internet nog zo groot is, zullen serieuze websites zich op de een of andere manier ook altijd daar aanbieden. Maar zeker bedrijven zullen op korte termijn hun computers en programma’s al geschikt moeten maken voor IPv6. Dat is nodig om in de toekomst bereikbaar te blijven voor klanten en leveranciers, bijvoorbeeld uit India of China, waar IPv6 al veel meer is ingeburgerd.”

Toch komt ook voor de consument eens de onvermijdelijke switch naar IPv6. „Een software-update van oude routers is dan meestal niet voldoende”, zegt Tholhuijsen. „Consumenten zullen op termijn hun zelfgekochte wifirouters moeten vervangen. In de komende jaren zullen internetaanbieders met contracten veel moeten doen om de door hen geleverde apparatuur te vervangen.”

Tholhuijsen adviseert om bij ict-aankopen in de nabije toekomst te letten op IPv6-geschiktheid. „Anders moet je over een paar jaar alleen voor IPv6 weer apparatuur vervangen. Dat zijn onnodige extra uitgaven. Qua apparatuur gaat het allereerst om routers. Soms zal er ook een nieuwe printer aangeschaft moeten worden of een nieuwe pc als die draait op een besturingssysteem dat IPv6 niet ondersteunt. Op Windows Vista, Windows 7 en de tweede versie van Windows XP werkt IPv6 al wel.”

Overgangsperiode

De komende jaren vormen een overgangsperiode, waarbij IPv4 en IPv6 door elkaar worden gebruikt. Voor IPv6-apparatuur is dat geen probleem. „Die routers zijn geschikt voor IPv6 en hebben ook nog IPv4 om met het oude, maar nog steeds grootste deel van internet te communiceren. Zo’n apparaat dat zowel IPv4 als IPv6 ondersteunt, wordt wel dual stack genoemd”, aldus Tholhuijsen.

Hoewel die apparatuur via grote telecombedrijven zeker beschikbaar is, blijkt er voor de consument nog weinig keuze te zijn. „De zogenaamde thuisroutertjes zijn nog lang niet allemaal geschikt voor IPv6. Er ligt nog erg weinig in de winkel. De levering begint nu pas op gang te komen.”

Netnummer

De mogelijkheid om structuur aan te brengen in de IP-adressen is volgens Tholhuijsen een voordeel van IPv6. „Er zijn zo veel nummers dat je niet zuinig hoeft te zijn. In de IP-nummers kunnen daarom gemakkelijk de bedrijfslocatie of vestiging verwerkt worden. Net zoals dat gebeurt bij een telefoonnummer. Zoals Amsterdam 020 als netnummer heeft, zo kun je een bepaalde getallencombinatie in IP-adressen heel gemakkelijk aan bepaalde instanties of locaties toewijzen.”

Wat is IP?

-IP staat voor Internet Protocol. Het Internet Protocol vormt de basis van internet.

-Net als ieder huis bezit ook een computer een eigen ‘adres’: het IP-adres.

-Aan de hand van deze adressen weten computers elkaar te vinden en kunnen ze met elkaar communiceren via internet.

-In 1981 is afgesproken dat iedereen eenzelfde soort adres krijgt. Wel zo handig. Het Internet Protocol versie 4 (IPv4) werd ontwikkeld en algemeen gebruikt.

-IPv1, IPv2 en IPv3 zijn voorlopers geweest van het huidige internet. Een ervan –het Arpanet– is het computernetwerk van het Amerikaanse ministerie van Defensie uit 1969.

-IPv4 bestaat uit een maximaal twaalfcijferig nummer: vier keer een getal (tussen de 0 en de 255) gescheiden door punten.

-Zo heb je bijvoorbeeld 91.198.174.232, dat nummer verwijst naar de website wikipedia.org. Dat getal kan dus ook in de url-balk worden getypt.

-Sinds 20 juli 2004 worden binnen internet twee versies van het Internet Protocol ondersteund, de versies IPv4 en IPv6.

-Bij de ontwikkeling van IPv6 was de naam IPv5 al gebruikt voor een internetexperiment.

IPv6 versus IPv4

-IPv4 geeft door de lengte van 32 bits in totaal ‘slechts’ 4,3 miljard adressen toegang tot internet. Door de groei van het aantal met internet verbonden computers zijn de adressen de afgelopen jaren opgeraakt.

-De groei van IPv4 heeft lang kunnen doorgaan omdat veel apparaten door middel van Network Address Translation (NAT) samen gebruikmaken van één IPv4 adres. Voordat NAT ontwikkeld werd, had elk apparaat dat via internet communiceerde een eigen uniek IP-adres.

-Met de komst van IPv6 (adres met lengte van 128 bits) kunnen onvoorstelbaar veel meer adressen uitgegeven worden: voor elke persoon op aarde zijn er ongeveer 50.000 quadriljoen (getal met 24 nullen) adressen beschikbaar.

-Een interessante vergelijking hierbij: het aantal IPv6-adressen is genoeg om zo ongeveer iedere zandkorrel op aarde een eigen nummer te geven.

Probleem in het kort

Het probleem van het nieuwe internet voor de consument:

-Het ‘oude’ IPv4-internet kan niet communiceren met het ‘nieuwe’ IPv6-internet.

-Oude routers kunnen nieuwe websites niet meer bereiken. Zeker als het IPv6-internet hard gaat groeien, wordt dit een probleem.

-Een software-update van routers en programma’s op de pc is niet altijd voldoende.

-Houd de komende jaren bij aanschaf van ict-apparatuur rekening met de IPv6-geschiktheid.