Sinds enige jaren is er sprake van een bijzonder verschijnsel; rooms-katholieken die op de SGP stemmen. Sommigen komen daar openlijk voor uit, zoals historicus drs. T. J. A Wolthuis. De sympathie voor de partij is bij hem onder meer ingegeven door de opstelling van de SGP tijdens de hostierellen. De SGP keerde zich toen als enige partij tegen homoactivisten die de rooms-katholieke erediensten verstoorden.

Meer recentelijk schreef de rooms-katholieke publicist Bert Brouwer een artikel waarin hij stelde dat er meer is wat conservatieve rooms-katholieken en SGP’ers bindt dan wat hen scheidt.

Andere rooms-katholieken durven minder openlijk uit te komen voor hun sympathieën voor de SGP. Ten slotte is er een nog wat grotere groep, waaronder ik mijzelf schaar, die een zekere sympathie voelt voor de houding van de SGP, maar een stem op de partij (nog) een brug te ver vindt.

De redenen voor deze sympathie, al dan niet tijdens verkiezingen vertaald in een stem, zijn uiteenlopend. De een waardeert de zelfverzekerde houding van de SGP. De ander vindt de ChristenUnie te ‘links’ en het CDA te weinig christelijk. Weer anderen missen bij het CDA en de ChristenUnie een duidelijke stellingname tegen de islam.

Het feit dat er rooms-katholieken zijn die op de SGP stemmen, is een bijzonder verschijnsel. Vergeleken met de ChristenUnie is de partij namelijk uitgesproken gereformeerd. Zó uitgesproken dat ze de complete Drie Formulieren van Enigheid onderschrijven, inclusief artikel 36 van de Nederlandse Geloofsbelijdenis. In dit omstreden artikel wordt de overheid ertoe opgeroepen valse godsdiensten te bestrijden en te weren. Hier wordt impliciet ook de Rooms-Katholieke Kerk mee bedoeld.

De SGP weerlegt dat niet. Nog in 2004 werd dit expliciet gesteld in een toelichting op het beginselprogramma. Wel stelde de partij toen dat de focus was verlegd naar de islam.

Over artikel 36 wordt door rooms-katholieke SGP-sympathisanten verschillend gedacht. Bert Brouwer zegt met zoveel woorden dat artikel 36 een irrelevant relict uit het verleden is. Ik denk dat dat onjuist is. Ook de SGP zal, zo vermoed ik, de geloofsuitspraak niet zo snel schrappen. Dat is verstandig. In het behouden van artikel 36 zit mogelijk de weg naar een oplossing van het geschetste spanningsveld. Het zal echter wel een weg van de lange adem zijn.

Wat bedoel ik concreet: Laat de SGP zich eens wat uitgebreider uitspreken over wat artikel 36 anno 2012 voor consequenties heeft voor rooms-katholieken. Ik acht het niet waarschijnlijk dat, mocht de SGP ooit 76 zetels halen, er busjes met Veluwse SGP-jongeren naar het zuiden afzakken om met mokers alle heiligenbeelden in katholieke kerken te vernietigen. De vraag is: Wat wil men dan wel?

Enkele SGP-coryfeeën hebben hier wel eens vrijelijk over gespeculeerd, maar een samenhangende visie ontbreekt tot nog toe. Is het niet hoog tijd dat de SGP zich hier eens klip-en-klaar over uitspreekt? Er bestaat immers onduidelijkheid over een fundamenteel gereformeerd belijdenisartikel. Is het niet zo dat de Reformatie haar bestaansrecht ontleent aan het feit dat men vond dat de Rooms-Katholieke Kerk in de zestiende eeuw een verkeerde richting op ging?

We zijn nu vier eeuwen verder. Zowel binnen de Rooms-Katholieke Kerk als in de gereformeerde gezindte is er veel veranderd. Gereformeerden zullen hun appel op de rooms-katholieken dan ook moeten aanpassen aan deze gewijzigde omstandigheden.

Vindt men nog steeds dat de Rooms-Katholieke Kerk onzuiver is? Zo ja, dan dient men het appel te hernieuwen en opnieuw duidelijk uit te spreken wat men op de Rooms-Katholieke Kerk tegen heeft. Of is het misschien zo, zoals een prelaat dat onlangs treffend verwoordde, dat gereformeerden een actiegroep zijn die vergeten zijn zichzelf op te heffen?

Het is het een of het ander. De keuze maakt duidelijk of er bij hedendaagse gereformeerden liefde is voor en bezorgdheid over het zielenheil van rooms-katholieken of dat er nog immer sprake is van onvervalste ‘papenhaat’.

Ik ga ervan uit dat de SGP zich niet aan haar verantwoordelijkheid onttrekt en duidelijk weergeeft welke politieke vertaling men anno 2012 geeft aan artikel 36 van de Nederlandse Geloofs­belijdenis.

Een kleine, maar uitgesproken groep rooms-katholieke kiezers vraagt om duidelijkheid. Is de Rooms-Katholieke Kerk nog steeds een valse godsdienst?

Als er sprake is van een valse godsdienst, wat betekent dat dan concreet voor rooms-katholieken als de SGP het voor het zeggen zou hebben? Kiest men voor overreding? Voor repressie? Mijns inziens kan de SGP deze vragen niet negeren. Dan verzaakt de partij immers haar confessionele grondslag.

De auteur is rooms-katholiek publicist.