Commentaar: Als Pasen en Pinksteren op één dag vallen
De zondag van morgen wordt in het kerkelijk jaar wel de Weeszondag genoemd. Het is de zondag die ingeklemd ligt tussen Hemelvaartsdag en Pinksteren. Wie een vergelijking zou willen maken, komt uit bij Stille Zaterdag, de dag die ligt tussen Goede Vrijdag en Pasen. Het zijn dagen van verwachting, maar vooral ook van absentie. Jezus Christus is afwezig. Althans, zo lijkt het en kan het voor het gevoel zijn. Ook al weten en belijden we dat Hij, zoals de Heildelberger Catechismus het zegt, naar Zijn Godheid, majesteit, genade en Geest nooit meer van ons wijkt.
De Weeszondag is de zondag die ligt tussen twee, zeker voor moderne mensen, moeilijk te begrijpen heilsfeiten. Want wat gebeurde er eigenlijk met de hemelvaart van Jezus? Hij werd opgenomen in de hemel en zit ter rechthand Gods, belijdt de kerk al eeuwen. Maar waar is de hemel en waar woont God? Hoe leg je dat in 2012 uit aan kinderen, die vertrouwd zijn met lucht- en ruimtevaart, maar die grote moeite hebben met de Zoon van God Die opvaart van de aarde, uit het zicht verdwijnt door een wolk en wordt opgenomen in de hemel?
Het zijn trouwens niet alleen kinderen en jongeren die moeite hebben met Hemelvaart. Uit een enquête van het Nederlands Dagblad onder zo’n duizend predikanten blijkt dat ook zij soms moeite hebben met die donderdag tussen Pasen en Pinksteren. De klassieke dogma’s zijn bekend. Ze worden geloofd en beleden. Ze troosten en bemoedigen. Maar hoe sla je dit grote geld tot pasmunt voor moderne mensen in een tijd waarin alles wat niet te tasten is al snel ”zweverig” heet te zijn?
„Ik zal u geen wezen laten”, zegt de Heere Jezus tegen Zijn discipelen voor Zijn hemelvaart. Ook Hij realiseerde Zich dus blijkbaar –het zij met eerbied gezegd– dat de discipelen zich na Zijn opname in de hemel verweesd zouden voelen. Maar juist Zijn hemelvaart opent de weg voor de Heilige Geest om met Pinksteren als Trooster de christelijke gemeente te leiden door de tijd. Daarom is het nuttig dat Hij ten hemel vaart.
Verweesd. Welke christen ervaart daar bij tijden niet wat van? Persoonlijk, of als gemeente. En is er juist in onze tijd ook niet kerkbreed een gevoel van verwezing? Het christelijk geloof wordt op z’n best geduld in onze maatschappij. De kerk heeft nog alle ruimte. Maar het is wel een kerk die gemarginaliseerd en weggestopt is aan de rand van de maatschappij.
Heimwee kan er zijn naar een rijk christelijk verleden. Angst ook voor een nog onchristelijker toekomst. Hoe moet het gaan in de politiek en in de grotere verbanden van het leven waarin de gemeente van Jezus Christus haar plaats heeft?
Toch mag moedeloosheid in de kerk nooit het laatste woord hebben. Je zou kunnen zeggen dat juist op Hemelvaartsdag gebeurt wat in de tijd nooit gebeuren zal: Pasen en Pinksteren vallen op één dag. De gestorven en opgestane Levensvorst wordt opgenomen in de hemel, om vandaar Zijn Geest naar de aarde te zenden. En in de leiding van de Heilige Geest zal Hij bij Zijn gemeente zijn tot aan de voleinding der wereld. Hij regeert, alle dagen, élke dag. Totdat Hij komt. Wederkomt. Zoals Hij is opgevaren.