Op 12 mei 2000 ging 480 ton chemisch afval de lucht in. Grote milieuschade was het gevolg. Milieugedeputeerde T. Baas presenteerde vanmorgen het rapport op het provinciehuis in Leeuwarden.

De provincie baseert zich onder andere op een nog geheim rapport van het openbaar ministerie in Leeuwarden. „Uit het onderzoek van het OM lijkt bovendien af te leiden dat aanname en sortering van gevaarlijk afval door ATF niet altijd adequaat geschiedde”, zo is te lezen. Daarnaast stelt de provincie dat „(…) wij, ondersteund door de deskundigen, in die tijd ervan uit mochten gaan dat wij een goede vergunning verleend hadden (…).” Drie medewerkers van de afvalverwerker moeten zich daarom in november voor de rechter verantwoorden voor hun aandeel in de brand. Onder hen de toenmalig directeur W. K.

Het evaluatierapport is op last van de Friese statenleden opgesteld. De statenleden hadden het gevoel dat zij verkeerd waren geïnformeerd door de gedeputeerde en informatie werd achtergehouden.

ATF werkte ten tijde van de brand met een zogenoemde gedoogvergunning omdat aan verschillende veiligheidseisen niet werd voldaan. Ook de gemeente registreerde dit. Zij spande samen met het ministerie van VROM tegen de provincie een procedure bij de Raad van State aan om deze gedoogvergunning in te trekken. De Raad van State stelde de provincie echter in het gelijk. Na de brand trok de provincie de vergunning alsnog in.

Belangrijkste oorzaak van escalatie van de brand in de opslagloods was een falende blusinstallatie. De provincie wist al in februari 2000 dat de blusinstallatie niet aan de eisen voldeed. Op of voor 3 mei zou de installatie daarom opnieuw worden gekeurd. „Pas na de statencommissie W&M op 17 mei 2000 (de brand vond plaats op 12 mei, red.) werd bij ons bekend dat ATF de keuring van voor of op 3 mei eenzijdig had afgezegd. Voor die datum zijn wij hiervan niet op de hoogte gebracht”, zo staat in het rapport te lezen.

In opdracht van het OM heeft het Nibra (Nederlands Instituut voor Brandweer en Rampenbestrijding) onderzoek gedaan naar de brand. „Wij maken uit het Nibra-rapport ook op dat het OM ATF verwijt met zijn bedrijfsvoering de provincie niet altijd adequaat geïnformeerd te hebben over belangrijke zaken.”

De brand in Drachten veroorzaakte in 2000 veel ophef. Doordat cadmium, lood, dioxine en pcb’s vrij kwamen werd ouders afgeraden hun kinderen buiten te laten spelen. Natuurgebied de Smalle Ee werd volledig afgesloten en boeren moesten hun koeien binnenhouden.