Waardeer kritische houding van reformatorische jeugd
Het is beter om de kritische houding van jongeren en hun verlangen naar waarheid toe te juichen dan die te smoren, betogen Rudy Bos en Kees Hendriksen.
De generatiekloof, daar is hij weer. De open brieven over en van jongeren die de afgelopen tijd in de krant zijn gepubliceerd, leggen nauwkeurig bloot waar de schoen wringt als het gaat om ruis op de lijn tussen jongeren en ouderen. De verschillen tussen generaties zijn groot, het onderlinge begrip is tanend.
Is dit nieuw? Voor ons eerlijk gezegd niet. Wij herkennen deze problematiek uit de vele gesprekken die we de laatste jaren met jongeren hadden. Telkens weer blijkt daaruit hoe groot de afstand tussen het komende en het gaande geslacht is. Telkens weer wordt pijnlijk duidelijk dat het begrip tussen beide generaties lijkt te verdampen.
Traditie
In de eerste open brief (RD 17-3) slaat een aantal kopstukken uit reformatorische kring met een analyse van de maatschappij anno 2012 de spijker op z’n kop. Dat wel. Gezien de werkzaamheden van de heren zou je ook enige affiniteit met de jongeren van vandaag en niet minder met hun belevingswereld mogen veronderstellen. Aan dit laatste schort het echter. Hoe beschamend is het dat niet zij, maar de jongeren in hun repliek (RD 31-3) de vinger écht op de zere plekken leggen. De analyse van het voorgeslacht wordt door hen voorzien van kant-en-klare adviezen voor opvoeders en jongerenwerkers.
Neem bijvoorbeeld deze: Wees begripvol en heb onvoorwaardelijk lief. Ook wanneer de puber zichzelf gaat vormen en daardoor zijn grenzen opzoekt. Of deze: Verdiep u werkelijk in de leefwereld van jongeren. Beperk uw onderzoek niet tot een theoretisch praatje over de virtuele globalisering, maar probeer u in te leven in wat jongeren bezighoudt. Welke muziek is populair? Welke idolen fungeren als hun rolmodel? Ga in gesprek.
Waarom wilt u koste wat kost vasthouden aan sommige regels en tradities? Jongeren voelen haarfijn aan of het u te doen is om de buitenwereld, of het gaat om het koesteren van de traditie of dat het daadwerkelijk voortkomt uit een wezenlijke motivatie. En waarom ontbreekt dat laatste zo vaak? Is het niet omdat wij zelf zo weinig leven vanuit een levende relatie met Jezus Christus? Is het niet omdat wij ons liever laten inspireren door religieuze systemen?
Hoe zal een blinde een blinde leiden? Moeten we als ouders en opvoeders niet met het schaamrood op de kaken erkennen dat we –misschien wel uit desinteresse– vaak niet weten hoe de traditievork in de Bijbelse steel past? Is het niet beter om de kritische blik van jongeren en hun verlangen naar waarheid te bejubelen, in plaats van die met een blik vol minachting te smoren?
Hedendaags
Niet alleen voor ouders hebben de jongeren overigens een duidelijke boodschap, ook ambtsdragers krijgen een paar nuttige tips mee. Breng de boodschap dicht bij het gehoor, adviseren ze. Gewoon, zoals de Heere Jezus dat in het Nieuwe Testament ook doet. Geef praktische, eigentijdse voorbeelden, daar vragen jongeren om.
Laten we niet vergeten dat onze jeugd opgroeit in een tijd die wezensvreemd is aan voorbije eeuwen. De Bijbel heeft weliswaar al die decennia doorstaan, zonder een tittel of jota in te leveren aan de inhoud. De verpakking van de boodschap was evenwel veelkleurig en divers. Elke tijd vraagt om een hedendaagse invulling van het Evangelie. Dat kan en dat mag ook, want het Evangelie staat vast en zal niet wankelen.
Wij zouden nog iets willen toevoegen aan de tip voor de ambtsdragers. Ambtsdragers: volg gerust eens een communicatiecursus om te leren hoe u de Bijbelse boodschap vandaag de dag dicht bij de hoorder neer kunt leggen. Het is opvallend dat de talenten die ambtsdragers in het dagelijks leven ten beste weten aan te wenden, in het kerkelijk werk soms spoorloos verdwenen lijken. Dat is jammer.
Serieus
Jongeren verlangen er verder naar serieus genomen te worden. Ze willen in gesprek met hun vader en moeder. Ouders, waarom zouden we wachten met het bespreken van ‘hete hangijzers’? Neem een thema als seksualiteit. Moeten ze het eerst op straat horen uitleggen? Is dat verkieselijker? Wees concreet in uw voorlichting, zodat de jongere niet zelf op onderzoek hoeft uit te gaan.
Veel jongeren ervaren op verschillende manieren afkeuring van hun ouders. Ze doen het niet snel goed. Hun kledingstijl is te werelds, de muziekkeuze verwerpelijk en bovendien computeren ze te veel.
Ouders vragen zich misschien wel te weinig af waarom jongeren zich op een bepaalde manier kleden, waarom ze naar top 40- muziek luisteren en wat hen trekt in de pixelwereld. Veel ouders regeren vanuit angst. Angst voor het onzekere, voor het onbekende. Vroeger was het goed, en waarom zouden we het nu ineens anders moeten doen?
In de hectische cultuur waarin jongeren opgroeien, zouden ouders een baken van rust moeten zijn. Een oase waar de jeugd kan uitrusten en waar hij wordt toegerust.
Op een goede manier omgaan met jongeren kan alleen wanneer ouders denken, praten en handelen vanuit en door Jezus Christus. Ouders moeten kinderen gaan zien door de liefde van Christus. Met Jezus’ ogen naar hen kijken, met Zijn stem spreken, Zijn liefde voorleven en een afspiegeling zijn van Zijn trouw.
Taboe
Helaas moeten we met elkaar belijden dat dit in een groot deel van de gereformeerde gezindte niet altijd het geval is. Daarom komen jongeren al enige jaren in groten getale naar jongerenavonden, conferenties en andere bijeenkomsten. Daar kunnen ze immers terecht met hun vragen, al zijn die al duizend keer gesteld. Daar wordt op begrijpelijke wijze, in aansluiting op hun taal, hun gewoonten en hun beleving het Evangelie uitgestald en uitgediept.
Wij snappen dat opvoeders en andere betrokkenen soms moeite hebben met het openlijk spreken over thema’s die thuis taboe zijn en op jongerenavonden, conferenties en kringen wél besproken worden. We hopen echter dat u na het lezen van de open brieven snapt waarom wij hier nadrukkelijk wél voor kiezen.
Ten slotte, ouders draagt u uw kinderen op in het gebed? Houdt u de jongeren scherp in de liefde? Of moeten wij als stichting met hen in gesprek blijven om telkens opnieuw uit te leggen hoe ze met de opgeheven vinger van hun ouders moeten omgaan?
De auteurs zijn respectievelijk bestuurslid en medewerker van de stichting Jij daar!.