Ruding: Overheden en ECB stimuleren volop
AMSTERDAM – Oud-minister van Financiën Onno Ruding keert zich met kracht tegen pleidooien om het rustig aan te doen met bezuinigingen. Hij wijst erop dat overheden en de Europese Centrale Bank (ECB) met hun huidige beleid de economie nog volop stimuleren.
Ruding was dinsdag te gast bij het discussieplatform Room for Discussion van studenten van de Universiteit van Amsterdam. De voormalige CDA-bewindsman bewaakte de schatkist in twee opeenvolgende kabinetten-Lubbers van christendemocraten en liberalen in de jaren tachtig van de vorige eeuw. Met behulp van een strenge ombuigingsaanpak slaagde hij erin de ontspoorde collectieve financiën in het gareel te krijgen.
De vroegere politicus, die later topman werd van de Amerikaanse bank Citigroup, herinnerde er gisteren aan dat de situatie destijds op diverse fronten nog dramatischer was dan nu. Zo bevonden de werkloosheid, het begrotingstekort en de rente zich toen op een hoger niveau.
Van vele kanten wordt momenteel gewaarschuwd tegen te drastisch bezuinigen in de eurozone. De redenering daarbij: besparingen zetten de bestedingen onder druk, remmen daarmee de economische groei af en verergeren op die manier de crisis. Tot de pleitbezorgers van een minder straffe benadering behoort de Amerikaanse econoom en Nobelprijswinnaar Paul Krugman. Ruding is het naar zijn zeggen beslist niet met hem eens. „Laat men in de VS eerst de eigen troep opruimen”, voegde hij daaraan toe.
Er klonk uit zijn mond ook kritiek op directeur Coen Teulings van het Centraal Planbureau (CPB), die zich eveneens heeft uitgesproken voor voorzichtigheid bij het terugdringen van het negatieve saldo van inkomsten en uitgaven. „Ik heb mijn twijfels of het verstandig is dat hij meningen geeft over onderwerpen die bij de politiek op tafel liggen. Het CPB moet alleen informatie en prognoses verschaffen over de economie.
Die 3 procent voor het tekort is in zekere zin willekeurig. Er kunnen omstandigheden zijn die het rechtvaardigen om wat trager te saneren, maar een oordeel daarover behoort toe aan de Europese Commissie.”
Ruding stelde vast dat de overheden met hun tekorten van dit moment, die het plafond uit het zogenoemde stabiliteitspact veelal flink overtreffen, een stimulerend beleid voeren. De ECB op zijn beurt zorgt via de enorme hoeveelheid liquiditeiten die deze instelling in de economie heeft gepompt ook voor een impuls.
De oud-minister vindt dat de monetaire bestuurders in Frankfurt in dit verband hun mandaat hebben overschreden. De verstrekte kredieten aan de banken, in twee ronden tot een totaalbedrag van bijna 1000 miljard euro, worden onder meer gebruikt om staatsobligaties te kopen en zo financiert de centrale bank, zij het op indirecte wijze, de overheden, wat volgens het verdrag niet mag.
Bovendien vreest Ruding dat de ruime geldpolitiek de komende jaren leidt tot een aantrekkende inflatie en, daarmee samenhangend, een hogere rente. Tegen die achtergrond een advies van zijn zijde voor de burger die een hypotheek afsluit: probeer de rente voor een zo lang mogelijke periode vast te zetten.
Bezuinigen en stimuleren is volgens Ruding overigens niet een kwestie van zwart of wit. Hij meent: „Het beste beleid is discipline toepassen op het terrein van het begrotingstekort en tegelijk maatregelen treffen om de groei te bevorderen.” Bij dit laatste doelt hij op structurele hervormingen. „Bijvoorbeeld een snellere verhoging van de AOW-leeftijd. Daar win je volgend jaar niets mee in budgettair opzicht, maar op termijn levert dat veel op.”