Een derde Hedwigepolder onder water
DEN HAAG – Het kabinet wil de Hedwigepolder ongeveer voor een derde deel onder water zetten. De Tweede Kamer steunt het plan van staatssecretaris Bleker vooralsnog niet.
Het debat over de mogelijke ontpoldering van de Hedwigepolder sleept zich al jaren voort. Nederland had aanvankelijk aan België beloofd dat de Zeeuws-Vlaamse polder op de grens met België helemaal onder water zou komen als natuurcompensatie voor het uitdiepen van de Westerschelde. De verdieping was nodig om de haven van Antwerpen beter bereikbaar te maken voor grote schepen.
Vrijdagavond stuurde de bewindsman aan de Tweede Kamer en aan de Europese Commissie een gewijzigd voorstel toe, in de woorden van Bleker „een totaaloplossing” voor het herstellen van de natuur rond de Westerschelde.
Volgens het nieuwe kabinetsbesluit moet nu 100 hectare van de Hedwigepolder onder water. In totaal wil het kabinet op vier verschillende plaatsen bijna 300 hectare natuurgebied creëren bij de Westerschelde.
Naast de Hedwigepolder gaat het onder meer om de ontpoldering van 125 hectare in de Welzingepolder en een gedeelte van de Schorerpolder. Beide locaties bevinden zich op Walcheren, aan de andere kant van de Westerschelde. De vierde locatie betreft de Appelzak, een gebied in Zuid-Beveland. Daar moet 65 hectare ontpolderd worden.
Staatssecretaris Bleker van Landbouw hoopt hiermee de Europese Commissie en de Vlaamse regering te overtuigen. Hij heeft daar goede hoop op. Volgens Bleker heeft het kabinet het maximale gedaan, en is deze oplossing uiteindelijk ook het beste voor Zeeland.
De reactie uit Vlaanderen was vrijdagavond niet onverdeeld positief. Peeters, minister-president van Vlaanderen, wil pas met Nederland praten over het alternatieve plan na groen licht van de Europese Commissie. Hij gaat ervan uit dat Nederland zich aan de eerder gemaakte afspraken houdt, en dan met name de afspraak dat de Hedwigepolder helemaal onder water zou gaan.
In de Tweede Kamer is vooralsnog weinig steun te vinden voor het nieuwe plan van Bleker. Alleen regeringspartijen VVD en CDA reageren niet afwijzend, maar die hebben samen geen meerderheid. Het Zeeuwse CDA-Kamerlid Koppejan, die zich altijd heeft verzet tegen ontpoldering van de Hedwigepolder, stelde: „Het grootste deel van de polder blijft behouden en dat is winst.”
Gedoogpartner PVV is tegen. „Geen millimeter water in de Hedwige”, aldus PVV-Kamerlid De Mos. Ook de PvdA is tegen, zoals de SP dat in het verleden ook was. GroenLinks is zeer kritisch en D66 heeft vooral vragen. Kamerlid Van Veldhoven van D66 denkt dat Bleker een moeilijk debat in de Tweede Kamer tegemoet gaat.
Maandag gaat Bleker naar Zeeland om zijn nieuwe plan toe te lichten
Reacties
Helma Lodders (VVD): „Het voorstel moet passen binnen het beschikbare budget. De ontwikkeling van de Westerschelde Container Terminal mag onder geen beding in gevaar komen. De VVD wil dat met dit compromis alle risico’s afgekaart zijn en dat we in een latere fase niet opnieuw geconfronteerd worden met tegenslagen. Het is vervelend dat een deel van de landbouwgrond zal moeten worden ingeleverd, maar de VVD vindt dat er een einde moet komen aan de jarenlange onzekerheid van veel bezorgde Zeeuwen, bewoners en ondernemers, in de regio.”
Lutz Jacobi (PvdA): „Zolang het plan van staatssecretaris Bleker niet voldoet aan onze voorwaarden, namelijk het volledig compenseren van de natuur zonder dat dit meer kosten met zich meebrengt, gaan wij niet akkoord.”
Richard de Mos (PVV): „De PVV wil dat Bleker vasthoudt aan zijn eerste alternatief en dat hij zich niet onder druk laat zetten door het ontpolderdriftige Europa. Europa zou dat eens moeten doen bij Merkel of Sarkozy, dan kreeg het een schop onder de groene ontpolderbillen. Handen af van onze polders. De PVV heeft altijd gewaarschuwd voor deze Europese gijzeling en krijgt helaas het grootste gelijk van de wereld. Dus qua steun aan Bleker: vooralsnog zeker niet. Geen millimeter water in de Hedwige.”
Ad Koppejan (CDA): „Ik kan nog geen definitief oordeel geven. Het grootste deel van de polder blijft behouden en dat is winst. De inzet was behoud, maar je moet ook je zegeningen tellen. We hebben nog een aantal vragen. We willen dat de zeedijk in goed overleg met de regio wordt verplaatst, zodat het unieke karakter behouden blijft. We willen zeker zijn dat Vlaanderen het plan steunt. En we willen dat met dit plan een definitief einde komt aan de ontpolderingsdiscussie in Zeeland.”
Stientje van Veldhoven (D66): „We hebben vooral veel vragen. Bleker betaalt al 76 miljoen euro te veel in tijden van crisis, maar is dat het? Want niet van alle maatregelen zijn de kosten duidelijk. En zijn de Belgen wel akkoord met dit plan? We zien geen handtekening. Ik denk dat Bleker een moeilijk debat te wachten staat in de Tweede Kamer. Met een PVV die zegt geen millimeter Hedwige te willen ontpolderen.”
Liesbeth van Tongeren (GroenLinks): „Na de vele onderzoeken en vele jaren uitstel denkt Bleker dat het verantwoord is om nu te kiezen voor deze gekunstelde oplossing. Ondanks de woorden van de staatssecretaris moet nog duidelijk worden of België en Europa ermee akkoord gaan. Het is slecht nieuws voor de natuur, voor onze Vlaamse buren en voor de schatkist. De polder teruggeven aan de natuur komt steeds als beste en goedkoopste optie uit de onderzoeken.”
Magda de Feijter van actiecomité Red onze Polders: „Wij willen de hele polder houden. Zout water in de polder vinden we niet kunnen. We denken dat het niet bijdraagt aan natuurherstel. De hele polder slibt dicht en dan kunnen we weer opnieuw beginnen met baggeren. Dit is korte-termijn-beslissing. Alleen maar om de Vogelbescherming tevreden te stellen en ten koste van mensen die er wonen en werken.”
Tjeu van Mierlo, directeur van de Zeeuwse Milieu Federatie: „In plaats van een grote ontpoldering krijgen we nu drie snippertjes. Ik vraag me af wat dat oplevert aan natuurherstel. Dat mag Bleker nog wel gaan uitleggen. Eén robuust project levert in mijn ogen veel meer op voor de Westerschelde.”
Vogelbescherming Nederland noemt de nieuwste plannen ’volstrekt ontoereikend’ en zegt dat het is bewezen dat volledige ontpoldering de beste oplossing is. De organisatie wil dat er 600 hectare natuurherstel wordt uitgevoerd, waarvan de helft zou moeten plaatsvinden door het ontpolderen van de Hedwigepolder, en de andere helft in het gebied tussen Vlissingen en Hansweert.
Het havenschap Zeeland Seaports: „Bleker heeft besloten dat de Welzinge- en Schorerpolder onder water komen. Dat gebied is eigendom van Zeeland Seaports. Het is gereserveerd om te gebruiken als compensatie voor de schade die het havenschap in de toekomst gaat veroorzaken met de bouw van een reusachtige diepzeecontainerterminal. Wij snappen Blekers bedoelingen wel, maar we gaan niet zonder meer akkoord met het afstaan van onze grond. We moeten wel gelijk oversteken. Bleker heeft in het verleden wel gezegd dat dat goed komt, maar wij willen wel garanties. Met name dat de Westerschelde Container Terminal niet in gevaar komt.”
Hedwigepolder
Polder in Oost-Zeeuws-Vlaanderen, zuidoostelijk van Het Verdronken Land van Saeftinghe.
Totale oppervlakte: 306 hectare (ongeveer 3 vierkante kilometer), waarvan 295 hectare op Nederlands grondgebied.
Ingepolderd in 1907.
Eén (Belgische) eigenaar, die de grond verpacht heeft aan een handjevol boeren, en voor wat betreft het Belgisch deel is de grond al onteigend. De eigenaar dreigde eerder met juridische stappen als tot ontpoldering wordt besloten.
Kosten ontpoldering naar schatting 80 miljoen euro.
Werkzaamheden behelzen de verwijdering van bomen, bebouwing, kabels en het graven van geulen om water in het gebied te laten.
