Wa Mutharika was donderdag met spoed naar een ziekenhuis in de hoofdstad Lilongwe overgebracht, waar hij even na middernacht zou zijn gestorven. De president zou naar een ziekenhuis in Zuid-Afrika zijn gevlogen voor verdere behandeling, maar het is onduidelijk of hij daar is aangekomen.

Het is nog onbekend wie de president opvolgt. Volgens de wet neemt vicepresident Joyce Banda zijn functie waar. In de praktijk nam zijn broer, ook minister van Buitenlandse Zaken, vaak de honneurs voor Mutharika waar.

Wa Mutharika regeerde het land sinds 2004. Zijn Democratische Progressieve Partij kreeg bij zijn herverkiezing in 2009 ruim twee keer zo veel stemmen als rivaal John Tembo. Die beschuldigde hem van verkiezingsfraude. Nadat de president was beëdigd, zei hij dat hij de corruptie in het zeer arme land wilde bestrijden. Hij kreeg daarvoor steun van de internationale gemeenschap. Ook wilde de president zorgen dat er genoeg eten was voor inwoners van Malawi, dat nu 16 miljoen zielen telt.

Aanvankelijk bloeide de economie op onder Mutharika’s bewind. Vorig jaar zakte die in na een diplomatieke rel met Groot-Brittannië. De Britten ontzegden Malawi miljoenen ponden ontwikkelingshulp. Daardoor haperde de invoer van brandstof, voedsel en medicijnen.

Ook in eigen land kwam de president onder vuur te liggen. Vorig jaar juli braken er rellen uit omdat zijn bewind steeds autocratischer zou worden. Hierbij vielen doden, waarop de Verenigde Staten 350 miljoen dollar (268 miljoen euro) aan ontwikkelingshulp terugtrokken.

De president werkte eerder onder meer als econoom bij de Wereldbank. Ook was hij tot zijn dood voorzitter van de Afrikaanse Unie.