De instellingen moeten samen met het bedrijfsleven in de regio bekijken hoe de werkgelegenheid daar is. Het aantal leerlingen dat de opleidingen volgt, moet daarop afgestemd worden. Om dit voor elkaar te krijgen wil de minister een licentiesysteem invoeren. Populaire studies, zoals bijvoorbeeld dierenverzorging en artiest, worden daardoor minder groot.

Er komt een landelijke databank waar scholen, werkgevers en uitkeringsinstantie UWV gegevens in kunnen stoppen en uit kunnen halen om het beroepsonderwijs goed op de arbeidsmarkt te laten aansluiten.

Het mbo telt nu circa 600 verschillende opleidingen met ruim een half miljoen leerlingen. Sinds 1996 mochten mbo-instellingen zelf bepalen welke opleidingen zij aanbieden. Het aantal opleidingen steeg maar het aantal leerlingen blijft de laatste tijd stabiel en daalt in sommige regio’s zelfs.

„Het is wel belangrijk dat kleine, specialistische studies, zoals bijvoorbeeld horlogemaker en pianostemmer, blijven bestaan. Er is niet veel vraag naar, maar er is wel degelijk vraag naar”, aldus Jan van Zijl, voorzitter van de MBO Raad.

De koepelorganisatie voor het middelbaar onderwijs is geen tegenstander van de plannen van de minister, maar ziet wel haken en ogen. „Het echte probleem is dat er een tekort aan studenten op de ene opleiding is, zoals bij veel technische studies, en een overschot op de andere. Daarom moet er betere voorlichting gegeven worden over de perspectieven op de arbeidsmarkt”, aldus Van Zijl. Het is volgens hem een illusie dat leerlingen automatisch een technische opleiding gaan doen als er een rem is gezet op de studie van hun keuze. „We wonen hier niet in China waar je leerlingen op die manier kan sturen.”