Commentaar: Waarheidsvinding valt niet mee in Syrië
Gewenning is een dodelijke valkuil in de journalistiek. Al te snel worden berichten over een zich voortslepend drama als gewoon beschouwd. Als het maar lang genoeg duurt, zoekt het nieuws zijn weg vanzelf steeds verder richting de achterpagina van de krant.
Neem het conflict in Syrië. Nog altijd vallen er dagelijks doden en gewonden in dit Arabische land. Soms met tientallen tegelijk, vooral op vrijdag, na het islamitische middaggebed. De eerste keer waren die gebeurtenissen nog groot nieuws op de voorpagina’s. Nu wordt op de redacties soms gemaand om ‘Syrië’ niet al te prominent mee te nemen. De lezer zou verveeld raken als voor de zoveelste keer wordt gemeld dat bij rellen in Homs mensen om het leven zijn gekomen. Een beetje afwisseling is toch wel goed, nietwaar?
Die cosmetische afwegingen doen vanzelfsprekend niets af van het onbeschrijflijke drama dat zich al meer dan een jaar in Syrië afspeelt. Want inderdaad: elke dag vállen er tientallen doden en gewonden. Elke dag staan vele families rond een geopend graf om hun geliefde de laatste eer te bewijzen.
De internationale gemeenschap staat erbij en kijkt ernaar. Natuurlijk worden er sancties ingesteld. Natuurlijk doen leiders van allerlei signatuur uitspraken over een mogelijke oplossing van het conflict. Daarbij spelen de eigen belangen overigens een niet geringe rol van betekenis. Maar ja, zo werkt dat in de wereldpolitiek.
Intussen zullen ook vandaag ongetwijfeld weer doden in Syrië vallen. Er ligt weliswaar een vredesplan van voormalig VN-secretaris-generaal Kofi Annan op tafel. Maar de dag na ondertekening van dit voorstel zette het Syrische leger alweer zware wapens tegen de burgerbevolking in.
Of waren het groepen gewapende islamitische extremisten? Christenen in Homs houden het erop dat de meeste doden vallen door moordende bendes soennieten. Het leger doet dingen die niet door de beugel kunnen, maar het geweld wordt vooral door rebellen aangericht, is de stelling.
Dat legt de vinger bij een fundamenteel probleem in dit conflict. Wie weet er nu werkelijk wat zich momenteel in Syrië afspeelt?
Van de Syrische staatstelevisie hoeven we het niet te hebben. Onafhankelijke buitenlandse journalisten zijn niet of nauwelijks meer in het land aanwezig. En als ze er al zijn, moeten ze hun werk onder uiterst moeilijke omstandigheden –veelal met gevaar voor eigen leven– verrichten.
De Syrische oppositie in het buitenland dan? Die lijkt doorgaans eenzijdig alle schuld op het regime in Damascus te schuiven. Bovendien heeft een aantal van deze clubs bedenkelijke banden met extremistische groeperingen in onder andere de golfstaat Qatar.
Zijn de door burgers gemaakte filmpjes op YouTube dan wellicht het ultieme bewijs van de gruwelen die zich in Syrië voltrekken? Onzin, zeggen christenen in Homs. Die opnames worden volop gemanipuleerd.
Kortom, waarheidsvinding rond de gang van zaken in het conflict in Syrië is al moeilijk genoeg. Laat staan het vormen van een gefundeerd oordeel over een mogelijke oplossing. Hoeveel doden moeten er nog vallen?