Zinloos geweld. Dat is het harde oordeel van mensen die gisteravond op het Amsterdamse Mercatorplein de Marokkaan herdachten die een dag eerder door een kogel uit een politiepistool om het leven kwam.Volgens de bijeengekomen buurtbewoners heeft de agent onnodig en overmatig geweld gebruikt om een einde te maken aan de vechtpartij die woensdagavond in een eethuis ontstond. Het slachtoffer had ook op een andere manier tot bedaren kunnen worden gebracht. Dat de politieman „onmiddellijk” naar zijn wapen greep vindt de groep „een schande.”

Bij ieder geweldsincident zijn er verschillende lezingen over de toedracht. Zo ook over de gang van zaken woensdagavond in het Amsterdamse eethuis. Toch valt uit de diverse verhalen op te maken dat het slachtoffer in conflict met enkele mannen geraakte waarbij rake klappen vielen. Op het moment dat de politie arriveerde, dreigde de Marokkaan met een mes dat hij zojuist had opgehaald. Volgens een woordvoerder van de politie taxeerden de aanwezige agenten de situatie als levensgevaarlijk. Daarom trok de politieman zijn pistool en loste hij een schot waardoor de Marokkaan dodelijk verwond raakte.

Vrienden van het slachtoffer beweerden gisteravond dat het slachtoffer niet de politieagent met het mes bedreigde maar degene die hem geslagen hadden. Daarom vinden zij dat de agent niet had mogen schieten en beschuldigen zij de politie van zinloos geweld.

Zoals bij elke schietpartij waarbij de politie is betrokken, stelt de rijksrecherche een onderzoek in naar de toedracht. De uitkomsten van het onderzoek zullen moeten uitwijzen of de agent in de gegeven omstandigheden juist heeft gehandeld. Daarbij zal het vooral gaan om de vraag of de agent een inschattingsfout heeft gemaakt.

Het is natuurlijk denkbaar dat daar inderdaad sprake van is geweest. Daarbij moet wel worden bedacht dat het gemakkelijker is om bij een reconstructie van het incident al wikkend en wegend een oordeel te vellen, dan razendsnel te moeten reageren in een zeer gespannen situatie.

Ook al zou de agent uiteindelijk verweten kunnen worden dat hij niet had mogen schieten, dan nog gaat het veel te ver om te spreken van zinloos geweld. Met het gebruik van zijn wapen koelde de politieman niet zijn woede, maar probeerde hij een agressieve man tot bedaren te brengen. Het slachtoffer dreigde zelf met een wapen. Dat punt mag men niet uit het oog verliezen.

Iedere keer wanneer de politie haar wapen gebruikt en daarbij slachtoffers vallen, krijgt dat uitgebreid aandacht in de pers. Op zichzelf genomen is dat begrijpelijk. Het komt in ons land immers betrekkelijk weinig voor dat agenten mensen neerschieten. Daar staat tegenover dat er in ons land bijna wekelijks incidenten zijn waarbij burgers zich schuldig maken aan daadwerkelijk zinloos geweld.

Gisteren verloor een 52-jarige man in Glanerbrug het leven toen een geïrriteerde automobilist hem doodstak. Er zijn echter geen aanwijzingen dat mensen massaal op de been komen om te treuren over de dood van deze man en om hun stem te verheffen tegen dit zinloos geweld. Het lijkt erop dat de samenleving langzamerhand went aan dit soort incidenten.

Geregeld dringen politici en maatschappelijke organisaties er op aan dat de politie de opmars van het zinloos geweld tot staan brengt. Dat kan zij alleen als zij voldoende adequate middelen heeft om op te treden. Mensen die snel om zich heen slaan, laten zich in het algemeen niet overtuigen met mooie woorden. Aan hen moet de politie haar sterke arm tonen met het wapen in de hand.