De hoogleraar houdt kantoor in het imposante jezuïetenklooster waarin de Evangelische Theologische Faculteit (ETF) gevestigd is. Zijn kamer biedt uitzicht over het golvende Vlaamse landschap. Veel studenten herinneren zich de mondelinge examens die hier werden afgenomen. Opvallend is dat er in de werk­kamer in vergelijking met de andere kantoren weinig boeken staan. „Mijn bibliotheek is veel te groot voor dit kantoor en staat thuis.”

Koorevaar is een door de jaren getekende, maar energieke man die terugkijkt op 35 jaar van zijn leven. In januari 2013 wordt zijn taak overgenomen door Markus Zehnder. Dr. Zehnder (47) is momenteel docent Bijbelse theologie aan het Ansgar Theological College (Noorwegen) en docent Oude Testament aan de theologische faculteit van de universiteit van Basel (Zwitserland).

Tijdens zijn studie aan het huidige Nyenrode besloot Koorevaar het over een heel andere boeg te gooien. „Toen heb ik besloten Christus na te volgen. Dat bleek veel meer een revolutie te zijn dan ik kon vermoeden. Onder mijn familieleden was er veel weerstand. Volgens hen was het evangelisch christendom sociologisch onrijp en stond de Bijbel vol met fouten. Ik ben toen, na militaire dienst, naar Israël gegaan om daar Hebreeuws te studeren. Ik wilde theologie studeren maar wist nog niet waar. Ik wilde Christus zowel beter begrijpen als dienen.” Na zijn theologiestudie in Zwitserland kwam hij in België terecht en raakte steeds meer betrokken bij het toenmalige Bijbel Instituut België, nu ETF geheten. Vanaf 1977 was hij docent Oude Testament. In 1997 volgde zijn aanstelling tot hoogleraar.

Wat is de rol van de oudtestamentische wetenschap binnen de theologie?

„Het Oude Testament is het basisgetuigenis óver God en het is het boek ván God. Als je iets theologisch wilt ontwikkelen, ga je kijken wat het basisgetuigenis is dat je opneemt, waar je verder mee aan de slag moet gaan. Ik zie het als mijn hoofdtaak het Oude Testament te begrijpen zoals het begrepen wil worden. En van daaruit is er ook de stimulans voor een leven in vertrouwen op God in de navolging van Christus.”

Wat maakt uw werk relevant voor de gewone man?

„Door mijn functie bereik ik vooral theologiestudenten. Zij geven de boodschap op hun beurt door. De vraag naar relevantie is eerder omgekeerd. De boodschap van God is relevant. Dat geldt ook voor het onderzoek. Ik breng de boodschap van God, of mensen daar nu behoefte aan hebben of niet. Dit doe ik vanuit een vertrouwen in het getuigenis uit de Bijbel.”

Wat zijn volgens u op het gebied van de wetenschap de belangrijkste verschuivingen van de afgelopen 35 jaar?

„De ETF heeft zich heeft zich door de jaren heen steeds meer op de academische kaart weten te zetten. Dat heeft tot wetenschappelijke publicaties geleid. Deze publicaties worden geaccepteerd en gedeeltelijk aanvaard binnen de oudtestamentische wetenschap. De wetenschap bevindt zich in een crisis. Gangbare hypotheses die gelijk stonden aan de waarheid, zijn onderuitgehaald of hebben niet meer het gezag dat ze hadden.

Er is een algemene verschuiving geweest van modern naar postmodern. Een kenmerk van het modernisme was: je kunt dingen weten. Er gold heel sterk: dit is waar, dit is niet waar. Nu lijkt het niet-meer-kunnen-weten de ideale levensstijl, en ook het niet-meer-willen-weten. Dat is het milieu waaruit ook de studenten komen. In 1991/’92 werd ik me plots bewust dat ik me in een ander België bevond dan het België waar ik in 1975 kwam wonen. Onder studenten heeft dat denken ook zijn invloed laten gelden. Er is een verschuiving van klassiek evangelisch naar neo-evangelisch. In het klassiek evangelisch denken ging men uit van een aantal pijlers: God bestaat, je kunt Hem leren kennen en je moet je tot Hem bekeren. Daarnaast geeft de Bijbel richtlijnen op ethisch vlak. De Bijbel heeft waarde omdat het Gods Woord is. In het neo-evangelische klimaat is dat alles minder afgebakend en duidelijk.”

Waar gaat u zich, na het afscheid, op richten?

„Ik had nooit verwacht dat ik hier 35 jaar zou blijven werken. Het leven heeft fases, die je niet beheerst, maar ze gebeuren wel. Uiteindelijk komt dan toch die ouderdom. Je weet dat, het is een wetmatigheid en daar probeer je in harmonie mee om te gaan.

Na het afscheid ga ik uitbollen. Het is een Vlaamse term die inhoudt dat je langzaam maar zeker je taken afbouwt. Er is in Nederland geen synoniem voor. Maar ik vermoed dat ik als gastdocent voor 20 procent aan de ETF verbonden blijf. En: er zijn gedachten om samen met een aantal collega’s een internationale inleiding op het Oude Testament te schrijven.

Dit is geen abrupte breuk; ik heb zeer bewust naar het einde van mijn werk op de universiteit toegewerkt, om na het einde rustig door te gaan in een heel ander tempo met wat meer armslag. Daarnaast heb ik altijd al hart voor de christelijke gemeenten in Vlaanderen gehad. Daarom zal ik me wellicht gaan inzetten op het gebied van evangelisatie en catechese. Ik heb dus wel plannen, maar door mijn chronisch zieke vrouw is de toekomst onzeker.”

Koorevaar

Hendrik Jacob Koorevaar werd in 1946 geboren in Schoonhoven. Tijdens zijn studie bedrijfskunde aan Universiteit Nyenrode kwam hij tot geloof. Dat was ook de aanleiding om theologie te gaan studeren.

Voordat hij aan de studie begon, bracht hij een jaar door in de Ulpan­kibboets in Israël. Daar leerde hij Hebreeuws spreken, lezen en schrijven.

Hij studeerde theologie aan de Freie Evangelisch-Theologische Akademie in Basel en de Universitaire Faculteit voor Protestantse Godgeleerdheid te Brussel. In 1990 promoveerde hij op de structuur van het boek Jozua.

Koorevaar woont met zijn Zwitserse vrouw in Bertem, België.

In kerkbreed komt iedere week een persoon aan het woord die een reflectie geeft op een opvallende gebeurtenis of ontwikkeling in het kerkelijk leven. Vandaag 
prof. dr. Hendrik J. Koorevaar, die afscheid neemt als hoogleraar Oude Testament van de Evangelische Theologische Faculteit (ETF) in Leuven.