CHEMNITZ – Na felle protesten heeft een nieuwe kledingzaak van het merk Thor Steinar in het Duitse Chemnitz de naam ”Brevik” van de gevel gehaald. Dat de naamsgelijkenis met de Noorse massamoordenaar Anders Breivik op toeval berust, gelooft niemand. Een breed burger­initiatief wil de hele winkel dan ook weg hebben.

Chemnitz in Saksen is de nieuwe Thor Steinarkledingzaak liever kwijt dan rijk. Thor Steinar staat synoniem voor extreem rechts gedachtegoed en is zeer geliefd bij neonazi’s, zegt gemeentewoordvoerder Katja Uhlemann. Dat de winkel de naam weer heeft veranderd is voor haar niet genoeg, maar wettelijk kan de stad niets ondernemen.

Het merk dweept met Noorse mythologie, Vikings en vooral runetekens, of iets wat daarop lijkt. Kort na de oprichting zo’n tien jaar geleden moest het bedrijf zijn logo al op last van de rechter veranderen, omdat het nationaalsocialistische pseudo-runeteken ”Sieg” erin verwerkt was. Desondanks is het merk in de oostelijke deelstaten uitgegroeid tot een modeartikel voor neonazi’s. In Chemnitz opende Thor Steinar vorige week zijn dertiende filiaal.

Het dragen van deze merkkleding is onder meer verboden in de Duitse Bondsdag omdat ze een „antidemocratische houding” uitdrukt.

Dat de naamsgelijkenis van kledingzaak Brevik met de rechts-extremist en massamoordenaar Breivik op toeval berust, zoals de firmaleiding gisteren meedeelde, lijkt onwaarschijnlijk. De Noor Anders Behring Breivik was vorig jaar zomer verantwoordelijk voor 77 doden bij twee aanslagen in de Noorse hoofdstad Oslo.

De firma MediaTec, die de keten bezit, beroept zich op het gebruik om haar filialen naar Noorse steden te noemen. De Noorse ambassade is daar niet blij mee, maar kan het niet verbieden, evenmin als het gebruik van de Noorse vlag op de kleding. In 2008 had de firma al een zaak onder de naam Brevik geopend, in Hamburg. Die zaak is alweer dicht.

De Saksische krant Freie Presse meldt desondanks sterke aanwijzingen te hebben dat het bij de naam Brevik om een provocatie gaat. De krant ontving een e-mail van iemand die schreef bezorgd te zijn omdat de naam Brevik de moordenaar Breivik zou kunnen verheerlijken. Bij nader onderzoek van de krant bleek het om een afzender te gaan die zelf al eens een Thor Steinarwinkel in Dresden had gehad en actief aan de opening in Chemnitz zou hebben meegewerkt.

Een initiatief van burgers, middenstanders en plaatselijke politici wil de nieuwe zaak zo snel mogelijk weg hebben. Hoe, dat weet medewerker Sabine Sieble van initiatiefnemer en deelstaatparlementariër Hanka Kliese (sociaaldemocraten) nog niet. Per slot van rekening zijn de winkel en het kledingmerk in Duitsland niet verboden. Maar Sieble heeft hoop: „We hebben contact opgenomen met de eigenaar van het pand en die zegt ongelukkig te zijn met het gebeuren. Hij zou niet geweten hebben waar het bij Thor Steinar om gaat.”

Dat de firma MediaTec sinds 2008 in de handen is van een Saudi-Arabische investeerder heeft er paradoxaal genoeg voor gezorgd dat ook bij een deel van de neonazi’s het kledingmerk Thor Steinar inmiddels uit de gratie is. Maar dan vanuit andere motieven.