Aan afschaffen statiegeld hangt een prijskaartje
Als de statiegeldregeling wordt afgeschaft, is de burger de dupe, schrijven Esmé Wiegman, Tjitske Kuiper en Alex Langius. Het systeem zou beter uitgebreid kunnen worden.
Nederlanders dreigen steeds meer te gaan betalen voor het opruimen van zwerfvuil. Via de afvalstoffenheffing en de ozb (onroerendezaakbelasting) worden de kosten van verwijdering van huisvuil en het opruimen van zwerfvuil aan de burger doorberekend. Aan het verwijderen van zwerfvuil zijn gemeenten (en provincies) jaarlijks miljoenen euro’s kwijt.
Zwerfvuil bestaat voor een groot deel uit plastic flesjes en blikjes. Materiaal dat prima gerecycled kan worden, vooral als het niet vermengd is met allerlei andere soorten plastics en afval. De grote petflessen zijn al jaren voorzien van statiegeld. Meer dan 95 procent hiervan wordt dan ook teruggebracht naar de supermarkt.
Intussen wordt er al meer dan vijftien jaar gepraat over statiegeld op kleinere verpakkingen, maar zonder dat er ook werkelijk iets gebeurt. Staatssecretaris Atsma van Milieu staat onder grote druk om toe te geven aan de lobby van de frisdrankfabrikanten om de hele statiegeldregeling af te schaffen, dus ook die op grote flessen. De gevolgen van die langslepende besluiteloosheid over uitbreiding van statiegeld zijn zichtbaar: ze heeft geleid tot een enorme hoeveelheid flesjes en blikjes in bermen en parken.
De ChristenUnie pleit ervoor om de statiegeldregeling juist uit te breiden. Wij roepen de staatssecretaris op om tegenstand te bieden aan de sterke lobby van de frisdrankindustrie. In deze tijden van economische tegenspoed en bezuinigingen op de gemeentebegrotingen willen we de burgers niet de dupe laten worden.
Zeker de gemeenten die zich Millennium Gemeente noemen zouden hier stelling in moeten nemen. Tenslotte is een van hun doelen dat inwoners in 2015 in een duurzamer milieu leven. Hergebruik is dan een belangrijk middel. Recycling van plastic zal bovendien steeds belangrijker worden nu grondstofprijzen, van bijvoorbeeld olie, steeds verder stijgen.
De huidige statiegeldautomaten bij de supermarkten zijn geschikt om ook kleine plastic flesjes en blikjes te verwerken. De infrastructuur is dus al aanwezig. Laten we de goede gewoonte van statiegeld dan ook vooral niet afschaffen.
In verscheidene gemeenten brengen ChristenUnieraadsleden momenteel moties in stemming om via de colleges van burgemeester en wethouders een dringend beroep te doen op het kabinet om uitbreiding van het statiegeldsysteem af te dwingen. Ook de Vereniging van Nederlandse Gemeenten heeft zich vorig jaar met een ruime meerderheid voor de statiegeldregeling uitgesproken.
Op dit moment biedt de Stichting Ons Statiegeld (SOS) –een initiatief van de milieubeweging, afvalbedrijven en gemeenten– de mogelijkheid om een petitie te ondertekenen: ”Een echte held kiest statiegeld”. Ruim 11.000 mensen hebben dit al gedaan. We roepen ook alle anderen ertoe op dit te doen (op echteheld.nl). Dit om de discussie over dit onderwerp de goede richting op te drijven. Het geld ligt namelijk op straat.
De auteurs zijn respectievelijk voor de ChristenUnie Tweede Kamerlid, permanente campagnecoördinator en wethouder te Assen.