Ik had geschreven over familietaal en deze uitdrukking was er een voorbeeld van. Nu ben ik ijdel genoeg om me door zo’n mailtje gestreeld te voelen, maar dat is niet de reden waarom ik het meld. Wat me vooral deugd deed, was dat deze lezers aansloegen op stevia. Ik heb ooit deze gezonde suikervervanger aangeprezen en dat was kennelijk geland.

Er is alle reden om op dit onderwerp terug te komen. De trouwe lezer van deze column weet dat ik het niet op geraffineerde suiker heb begrepen. Allereerst leidt die in de praktijk op grote schaal tot overgewicht waardoor de moderne mensheid onnodig gebukt gaat onder een reeks van gezondheidsproblemen, variërend van diabetes tot kanker. Ik heb het dan niet over een enkel pondje, maar over ettelijke kilo’s. Met z’n allen wegen we echt miljoenen kilo’s te veel. En dat wordt alleen maar erger. Wie weet hoe jongeren worden overvoerd met suiker, kan zich gerust ernstige zorgen maken over deze generatie.

Pas was ik getuige van een kinderfeestje. Het werd gevierd in de openlucht want het was aan de andere kant van de aardbol, waar het kwik hoog was opgelopen en mensen de kinderparty’s in parken vieren. Wat daar aan snoep werd uitgedeeld, vond ik angstaanjagend. Zal wel typisch Australisch zijn, dacht ik. Niet voor niets dat je daar achterwerken ziet zo omvangrijk als die van dikbilkoeien, ook bij kinderen.

Maar bij thuiskomst lag er een boek op me te wachten dat gaat over obesitas bij Nederlandse kinderen en daaruit maak ik op dat het in ons land niet veel beter is gesteld. Moeder klagen steen en been over de overvloed aan suiker(producten). Wie als moeder zoontje of dochtertje niet over heeft voor jeugddiabetes en dat soort ellende, moet bijna een ijzeren regime instellen. De reclames zijn zo indringend en het moderne consumptiepatroon zo alomtegenwoordig dat je een soort kruistocht moet voeren. Gelukkig zijn ze er, dat soort moeders. Zij willen niet dat hun kinderen al vroeg lijders worden aan chronische ziekten. Want dat is het perspectief dat kinderartsen in genoemd boek schetsen!

Behalve overgewicht is er nog een belangrijke reden waarom suiker niet deugt. Er zijn sterke aanwijzingen dat suiker, en dan met name het bestanddeel fructose, bij overconsumptie schade aan onze body toebrengt. Met name de Amerikaanse kinderarts en wetenschapper Robert Lustig waarschuwt daarvoor. Al vele jaren luidt hij de noodklok. Tot nu toe werd hij niet altijd even serieus genomen. Dat was ook wel een beetje te begrijpen. Hij baseerde zich ten dele op proeven met muizen. Daaraan zit altijd een maar. De uitkomsten kunnen niet een op een worden vertaald naar mensen.

Om die reden werd Lustig nog niet eens zo lang geleden neergesabeld door de Britse voedingsbiochemicus Geoffrey Livesey. Hij leek haarfijn te kunnen aantonen dat Lustig er faliekant naast zat. Velen dachten toen dat de Amerikaan was uitgepraat. Ik moet zeggen dat ik het toen zelf ook even niet meer wist. Wel gaf het te denken dat Livesey directeur is van een adviesbureau dat werkt voor handelaars in fructose en fructosehoudende suikers. Wiens brood men eet…

Hoe dat zij, Lustig was helemaal niet verslagen. In het februarinummer van Nature publiceerde hij een ijzersterk weerwoord dat van het betoog van Livesey niets, maar dan ook helemaal niets heel laat. Daarbij moet worden vermeld dat Nature niet zomaar een onderhoudend periodiekje is maar een wetenschappelijk tijdschrift met een wereldreputatie. Veel hoger hebben we eigenlijk niet op dit gebied. Aangeboden publicaties worden door een keur aan experts doorgelicht voordat ze worden gepubliceerd.

Lustig wijst in Nature op het toenemend aantal onderzoeken dat laat zien hoe schadelijk fructose is. Als we er te veel van innemen, werkt het als gif. Een teveel aan fructose wordt door onze stofwisseling zelfs behandeld alsof het alcohol is. Daarom vindt Lustig dat de overheid de consumptie op alle mogelijke manieren moet afremmen, bijvoorbeeld door de verkoop van frisdrank en snoep aan kinderen en jongvolwassenen te verbieden.

Lustig wijst ook op ”high fructose corn syrop” (HFCS) oftewel fructosestroop die bereid wordt uit mais. Die zit echt overal in en is nog veel schadelijker dan gewone suiker. Lustigs waarschuwing is niet minder dan een alarmsignaal dat zelfs traditioneel denkende wetenschappers heeft overtuigd.

Behalve dat de publicatie alarmerend is, is ze ook een tikje geruststellend. Het gaat steeds over te veel. Wie zijn fructose-inname drastisch beperkt door bijvoorbeeld te kiezen voor een gezond alternatief, hoeft zich op dit punt geen zorgen te maken. Dat vergt vaak de nodige discipline, maar het is in termen van gezondheid en ziekte een lonende bezigheid. U moet wel zelf aan de slag, want de overheid laat u in uw sop gaarkoken. Minister Schippers van Volks­gezondheid heeft vorig jaar al aangegeven dat –vrij vertaald– preventie niet haar ding is maar dat de mensen in het land het zelf maar moeten uitzoeken. Ik zou zeggen: doen!