Hoe trots we ook zijn op de thuisbevalling, feit is dat in ons land steeds meer kinderen in het ziekenhuis worden geboren. Vanwege het risico op complicaties, omdat de thuissituatie niet geschikt is of omdat de moeder het prettiger vindt om te bevallen met allerhande apparatuur in de onmiddellijke nabijheid.

Het Geboortecentrum Sophia in Rotterdam ontstond bijvoorbeeld omdat in achterstandwijken de omstandigheden thuis vaak niet ideaal bleken voor een bevalling: slechte hygiëne, vochtige woningen, overlast van buren enzovoorts.

In Utrecht kiezen vrouwen nogal eens voor een ziekenhuisbevalling omdat ze pijnstilling willen, zo is de ervaring van Rita Iedema, hoofdverloskundige van het Universitair Verloskundig Centrum (UVC), dat een plaats kreeg in het Wilhelmina Kinderziekenhuis (WKZ) in Utrecht. Ook het idee dat ze –indien nodig– zo naar de operatiekamer kunnen voor een keizersnede, stelt hen gerust.

De controles gedurende de zwangerschap doen de verloskundigen van het UVC op tien verschillende locaties in de stad. De bevalling heeft uiteindelijk plaats in het WKZ. Iedema draait zelf spreekuur op vaste dagen, op steeds dezelfde locatie. Dat een zwangere de bekende verloskundige voor zich heeft als ze op een vaste dag in de week een afspraak maakt, ziet de vroedvrouw als een groot voordeel.

Dat de aanstaande moeder vervolgens tijdens de bevalling in het ziekenhuis een collega-verloskundige aan het bed heeft, is voor de meesten geen probleem, stelt Iedema. „We hebben namelijk van tevoren al besproken wat ze wel en niet wil.”

Ook het Diakonessenhuis in Utrecht biedt met achttien kraamsuites de mogelijkheid om te bevallen in een huiselijke sfeer. Datzelfde geldt voor het Geboortehuis Utrecht, dat binnen de muren van het Diakonessenhuis komt en waar vrouwen onder begeleiding van hun eigen verloskundige in het ziekenhuis kunnen bevallen. Medische hulp is dan binnen handbereik voor wanneer het nodig is.

Een intensiever contact tussen verloskundigen en gynaecologen wordt als een belangrijk voordeel van de geboortecentra gezien. „Door de korte lijnen is er meer overleg.”

Inmiddels zijn er in Nederland tientallen geboortecentra gerealiseerd of in ontwikkeling. Minister Schippers van VWS liet vorig jaar weten veel te verwachten van de geboortecentra en de nauwere samenwerking tussen de zorgverleners in zo’n centrum, want een gebrekkige communicatie tussen verloskundigen en gynaecologen wordt vaak gezien als een van de oorzaken voor de relatief hoge babysterfte rond de geboorte in Nederland. Dit zou vooral spelen wanneer de bevalling thuis begint maar om medische redenen in het ziekenhuis eindigt.

„Wat mij betreft blijft de thuisbevalling behouden. Maar het moet wel verantwoord zijn”, stelt Iedema. „Als iemand op een woonboot woont en daar wil bevallen, dan zeg ik: Dat moet je niet doen. Een ambulance heeft dan immers geen goede toegang voor het geval er iets misgaat. Ook vraag ik me af of je de thuisbevalling moet behouden als de afstand naar een ziekenhuis groot is.”