Bij opvoedvragen genoeg antwoorden in de Bijbel
Voor antwoorden op opvoedingsvragen hebben christelijke ouders genoeg aan de Bijbel. Dat is wat de auteur van ”Parenting by God’s Promises” wil laten zien.
De schrijver, dr. J. R. Beeke, is als rector en hoogleraar systematische theologie en homiletiek verbonden aan het Puritan Reformed Theological Seminary in Grand Rapids (VS). Een man van de wetenschap dus. Toch heeft hij besloten om bij het schrijven van dit boek over opvoeding andere studies en boeken over dit onderwerp dicht te laten. Voor ”Parenting by God’s Promises” heeft hij niet alleen zijn ervaring als vader van drie kinderen willen gebruiken, maar vooral de Schrift laten spreken. En dat is onmiskenbaar de kracht van dit werk.
Het boek is een tastbaar en overtuigend bewijs dat ouders voor vragen over het opvoeden van hun nakomelingen –behoudens kinderen met een stoornis– genoeg hebben aan Gods Woord. Het zou ons bewaren voor de humanistische invloed die de opvoeding in te veel reformatorische gezinnen anno 2012 doortrekt en verziekt.
Beeke richt zich in zijn werk op christelijke ouders die hun kinderen willen opvoeden tot eer van God. De eerste vijf hoofdstukken gaan over de Bijbelse uitgangspunten. Daarna beschrijft hij hoe gelovige ouders in de opvoeding het ambt van profeet, priester en koning gestalte kunnen geven. Hierop volgen praktische hoofdstukken over thema’s als godsdienstige opvoeding, luisteren (naar bijvoorbeeld de preek) en omgang tussen broers en zussen. In de laatste hoofdstukken richt Beeke zich op het opvoeden van tieners. Ook gespreksvragen ontbreken niet, zodat het boek ook goed bruikbaar is op bijvoorbeeld gemeenteavonden.
De basis voor de opvoeding van kinderen van gelovige ouders is het genadeverbond. Het voordeel van dat verbond is niet alleen dat kinderen opgroeien onder de middelen der genade, maar ook dat God verbondskinderen anders beziet dan andere kinderen. Hij heeft bij Zijn genadewerk speciaal verbondskinderen op het oog. Dat geeft hoop voor de opvoeders. Ouders mogen verwachten dat God hun kinderen bekeert.
Ouders kunnen hun kinderen het meest nodige niet geven. Dat moet hen verootmoedigen. Ze kunnen hun kinderen wel bij Christus brengen, zoals de ouders in Markus 10 deden. Dat is hun plicht. Hoe? Door zich voortdurend te realiseren hoezeer hun kinderen Hem nodig hebben. Door hen dag aan dag aan de troon der genade te brengen. Door met hen hierover in gesprek te gaan, ook aan de hand van dagelijkse en actuele gebeurtenissen. Ik ervaar dit deel van het boek, over de betekenis van het genadeverbond in de opvoeding, als indrukwekkend, bemoedigend en buitengewoon evenwichtig. Het bijzondere van ”Parenting by God’s Promises” is dat het niet blijft steken in wat vrome overdenkingen, maar heldere lijnen weet te trekken naar de dagelijkse opvoedingspraktijk. Het werk is buitengewoon praktisch, zonder dat ook maar een ogenblik de band met de Bijbel losgelaten wordt. Opvoeding is in dit boek doordrenkt van Bijbels denken, en dus van liefde als drijvende factor voor al ons handelen.
Als profeet moeten ouders hun kinderen onderwijzen. Bij dat onderwijs moeten ouders van meet af aan de hele waarheid betrekken. Dus ook met jonge kinderen spreken over de ernst van de zonde en over de hel. Kinderen zijn niet te jong om te sterven, ze zijn ook niet te jong om na te denken over wat er gebeurt na de dood. Het spreken over de hel moet eenvoudig en sober gebeuren, liefst met het oog op Christus’ helse lijden voor de zonde van Zijn volk, schrijft Beeke.
Als priester zullen ouders medelijden hebben en meeleven. Vriendelijk zijn. Niet op zonden terugkomen. Beeke gaat uitgebreid in op de Bijbelse lijn bij het straffen van de kinderen. Ongehoorzaamheid tegen ouders is ongehoorzaamheid tegen God. Het is goed om dat met het kind te bespreken. Beeke ziet ook het Bijbelse mandaat voor lichamelijke straf tot pak weg een jaar of acht. Nooit waar andere kinderen bij zijn. Nooit in een opwelling. Beeke schrijft hoe hij, toen zijn eerste kind drie was, besloot nooit een van zijn kinderen lichamelijk te straffen zonder daarna samen met hem of haar de knieën te buigen.
Ik moet me node beperken tot enkele gedachten en adviezen uit dit werk, in het besef dat het werk meer verdient. Het is het waard dat het spoedig in het Nederlands vertaald wordt. Het is niet te bevatten wat een zegenrijke uitwerking het zou hebben op de kerkelijke gemeenten en op de samenleving als ouders hun kinderen getrouw zouden opvoeden volgens de in dit boek gegeven Bijbelse lijn.
Boekgegevens
”Parenting by God’s Promises. How to Raise Children in the Covenant of Grace”, door Joël R. Beeke; Reformation Trust Publishing, Sanford (VS), 2011; ISBN 978 15 6769 266 2; 334 blz.; $ 19,-.