De gesprekken deze week gaan nergens anders over: komt er een Elfstedentocht? „De mensen hier zijn er vol van”, zegt De Visser desgevraagd. De Zeeuw van geboorte is sinds zeven jaar evangelist namens de Gereformeerde Gemeenten in Leeuwarden.

Ook hij speelt op de actualiteit in. „Zondagmiddag heb ik naar aanleiding van de catechismus over Gods trouw in de schepping gesproken. Zomer en winter zullen niet voorbijgaan. Dan haak ik aan bij de gesprekken die je overal hoort. Dat landt bij de hoorders hier. Zoiets sluit aan bij hun belevingswereld.”

De Visser vindt schaatsen met de kinderen „prachtig”, maar een Elfstedentocht rijden? „Tweehonderd kilometer is te veel gevraagd van Zeeuwen. Zaterdag was hier een natuurtocht waar 4000 mensen op afkwamen. Het was gezellig, het was mooi. De natuur is prachtig in Friesland. Ik geniet ervan.”

De evangelist in Leeuwarden heeft echter niets met „de hype” rond de tocht der tochten. „De Friezen zelf maken er iets gezelligs van met tentjes waar je chocolademelk kunt kopen en kunstschilders langs de route, maar wat er van buiten de provincie allemaal op afkomt... Het wordt steeds meer een drankfeest, zeggen vooral oudere mensen. En de Elfstedentocht wordt verafgood. Het is prachtig om op de Friese meren, vaarten en sloten te schaatsen, maar die gekte eromheen hoeft voor mij niet.”

Als de tocht doorgaat, zullen er tienduizenden schaatsfanaten en kijkers op afkomen. De Visser: „Best wel triest, schrijnend. Voor de Elfstedentocht staan de mensen in de rij, maar de kerken hier sluiten. Dat zegt iets over ons mensen. We lopen warm voor vermaak, maar niet voor Gods Woord. En laten we ervoor oppassen dat we ons als kerkmensen beter voelen. We zijn geen haar beter.”

Hoewel het lang niet zeker is dat de tocht op zondag wordt gehouden, zou De Visser het „heel erg” vinden als dat gebeurt. „Maar we moeten eerlijk zijn: als de tocht op zaterdag of op maandag wordt gereden, zijn er ook op zondag honderden vrijwilligers aan het werk. Dat gaat gewoon door. Maar dan hoor je christenen niet, dan blijft het stil. Dat moet ons tot schaamte zijn.”

PKN-scriba dr. A. J. Plaisier roept de Friese kerken op hun deuren open te zetten als de Elfstedentocht doorgaat. Staat de evangelisatiepost in Leeuwarden met zijn lectuurstand langs de route als het zo ver komt? De Visser: „Lastige vraag. Aan de ene kant is het een prachtige kans om veel mensen met het Woord van God te bereiken. Aan de andere kant moet je dat wel op een waardige manier doen. Leent de Elfstedentocht zich daarvoor? Ik aarzel en zou in ieder geval eerst willen overleggen met mijn werkgever.”

Ds. J. den Boer was in 1997, toen de laatste Elfstedentocht werd gereden, predikant van de hervormde gemeente in Wouterswoude. „Ik ben zelf niet zo’n schaatsliefhebber, maar we zijn toen wel wezen kijken in Dokkum. Het was daar heel gezellig, heel bijzonder”, vertelt de predikant onderweg naar Urk om daar biddag te houden.

De koorts rond de Elfstedentocht „maak je helemaal mee” in Friesland, herinnert de hersteld hervormde pastor zich. „Maar dat commerciële hoeft van mij echt niet. Dat is mijn ding niet. In die zin leefde het ook niet zo in de gemeente in Wouterswoude. De Elfstedentocht is toch meer een seculier gebeuren. En een tocht op zondag? Dat zou ik helemaal zottigheid vinden.”

Lees ook over de Elfstedentocht van 1985: Folklore en commercie naast elkaar bij Elfstedentocht

Lees ook over de Elfstedentocht van 1986: Elfstedentocht : „Dit is pas lijden, dit is sport”

Kijk ook in Digibron om meer artikelen te lezen over de Elfstedentocht.