Dat onderstreept R. van den Bosch, hoofd Economisch Bureau van ABN Amro, in het jongste nummer van het maandblad Economisch Perspectief. Een zwart scenario van jarenlange stagnatie en oplopende werkloosheid ligt op de loer.

Hij constateert dat er in Europa veel onbenutte productiecapaciteit is. Daardoor zijn er „geen knelpunten die tot prijsstijgingen kunnen leiden.” Van den Bosch voegt daaraan toe dat Europa niet mag rekenen op een spoedig herstel van de vraag naar producten. De ingrediënten voor deflatie zijn aanwezig, maar daarmee is niet gezegd dat dit gevreesde verschijnsel ook daadwerkelijk toeslaat.

Volgens de ABN Amro-econoom is deflatie geen spook uit een ver verleden. Hij wijst op Japan. „Bedrijven lossen daar liever schulden af dan dat ze investeren of consumeren, ook al is de rente heel laag.” Daar zit de kern van het probleem, want „meer geld in de economie pompen leidt niet tot extra bestedingen en economische groei, gegeven de voorkeur voor schuldreductie.”

De kans dat deflatie in Duitsland, de grootse economische macht in Europa, begint en daarna de rest van het continent aantast, is weliswaar klein, maar valt geenszins uit te sluiten, waarschuwt Van den Bosch. Dat zou kunnen gebeuren als de wereldeconomie voorlopig niet aantrekt of als de euro nog duurder wordt. Duitsland vormt een risico, omdat de economie nog altijd met structurele problemen worstelt.

De ABN Amro-econoom roept de Europese Centrale Bank (ECB) op de rente zo nodig verder te verlagen. De ministers van Financiën zouden niet al te rigide moeten vasthouden aan de internationale afspraken over de begrotingstekorten. Beleidsmakers die koste wat het wil de overheidsfinanciën in het gareel willen houden door belastingen te verhogen en uitgaven te verlagen, spelen met vuur. Van den Bosch: „Daarmee zouden ze de economie afknijpen.”