„De rentetarieven op de obligatiemarkten moeten omlaag”, stelde Benink. „Obligatiehouders moet worden verteld dat ze wel de helft van hun investering op Griekse schulden kwijt zijn, maar dat landen als Italië het zullen redden.”

De grote onzekerheid over mogelijke verliezen op bijvoorbeeld Italiaanse en Spaanse obligaties houdt de banken momenteel in een wurggreep. „Banken weten niet of ze zelf moeten afboeken en weten dat dus ook niet van elkaar. Daarom willen ze elkaar geen geld uitlenen.”

Dit gedrag komt al wekenlang dagelijks tot uiting in de aanhoudende groei van de deposito’s van de banken bij de Europese Centrale Bank (ECB). Die overstegen dinsdag voor het eerst in de historie de grens van een half biljoen euro, 3 weken nadat de deposito’s voor het eerst aanzwollen tot meer dan 400 miljard euro. Normaal gesproken lenen banken hun overtollige middelen aan het einde van de handelsdag aan elkaar uit. Momenteel kiezen ze echter massaal voor de aanzienlijke lagere rente van het veilige ECB-nachtloket.

Dit gedrag mist zijn uitwerking op de rest van de economie niet. „Hoe onzekerder je bent, hoe voorzichtiger je wordt”, legde Benink uit. „De onzekerheid raakt ook de kredietverlening aan bedrijven en consumenten en trekt daarmee de economie en het vertrouwen verder omlaag.”

Noord-Europese landen moeten deze neerwaartse spiraal doorbreken, vindt de hoogleraar. „Dat kan via hogere garanties aan het noodfonds of door de ECB beleggers de zekerheid te laten geven dat er geen verliezen worden geleden op obligaties. Er moeten ruim voldoende middelen ter beschikking worden gesteld. Hoe meer middelen er zijn, hoe kleiner de kans is dat je ze echt hoeft te gebruiken.”

Benink schaart zich achter de Italiaanse premier Mario Monti, die in een interview met de Britse krant Financial Times Duitsland opriep iets te doen aan de aanhoudend hoge rentes op Italiaanse obligaties. „Het is goed dat hij zich uitspreekt. Italië heeft orde op zaken gesteld, maar de hoge rente ondermijnt het draagvlak voor de regering. De obligatiemarkten zijn cruciaal. Los je dit probleem op, dan gaat alles weer lopen.”