Halverwege het gesprek krijgt Polinder (28) telefoon. Een medebestuurslid van Family Facts brengt een Engelstalige, wetenschappelijke studie onder zijn aandacht. Vindt Polinder het stuk geschikt voor plaatsing op de website van Family Facts?

De voorzitter draait kringetjes op de keukenvloer van zijn Amersfoortse rijtjeswoning en maakt afwerende gebaren. „Nee, nee. We moeten deze maand nog wel met iets nieuws komen. Maar deze vond ik niet zo geschikt. Ik bel je nog.”

„Als we overleggen, doen we dat zo gezinsvriendelijk mogelijk”, grijnst Polinder, nadat hij het gesprek heeft beëindigd. In het dagelijks leven onderzoekt hij als promovendus aan de Rijksuniversiteit Groningen de rol van religie in internationale betrekkingen. In zijn vrije tijd is Polinder –„in het verleden onder andere stagiair bij de SGP-Tweede Kamerfractie en nu een beetje actief binnen het CDA”– een van de drijvende krachten achter Family Facts; een stichting die wetenschappelijk onderzoek over het gezin wil ontsluiten voor de gewone man. „We maken vertalingen en samenvattingen van veelal Engelstalige, wetenschappelijke studies, bijvoorbeeld over de invloed van de gezinsstructuur op schoolprestaties. Door stukken op onze site te zetten, maken we ze toegankelijk voor een breed publiek.”

Polinders fascinatie voor het gezin dateert van zo’n vijf jaar geleden, toen hij als onderzoeker werkte voor de vereniging van christelijke ontwikkelingsorganisaties Prisma. „In de internationale ontwikkelingshulp zijn de mensenrechten voor het individu enorm belangrijk. Dat botst regelmatig met de centrale rol die het gezin in veel ontwikkelingslanden heeft. Wie dat miskent, riskeert het om ontwikkelingshulp te geven die op de lange termijn contraproductief is. Die blinde vlek intrigeerde mij. Een bekend voorbeeld is het te eenzijdig benadrukken van vrouwenemancipatie, zonder daar de mannen in hun traditionele rol als gezinshoofd bij te betrekken. Op termijn kan dat zorgen voor een toename van huiselijk geweld.”

Als onderzoeker bezocht Polinder in 2007 het vierde World Congress of Families in Polen, van origine een initiatief van het conservatieve Amerikaanse Howard Center for Family, Religion and Society. „Het prokind- en progezingeluid sprak mij zo aan dat ik, achteraf bekeken best impulsief, heb ingetekend op de lijst aspirant-organisatoren voor het volgende congres in 2009.”

Die poging pakte goed uit. In Amerika viel Polinders bidbook zo in de smaak dat het vijfde congres niet werd gehouden in Bolivia, Spanje of Rusland, maar in de RAI in Amsterdam.

„Wij, als vertegenwoordigers van gezinnen en organisaties uit meer dan zestig landen afgevaardigd naar het 5e World Congress of Families, bevestigen dat het gezin de natuurlijke en fundamentele groepseenheid van de maatschappij is, en recht heeft op bescherming van de maatschappij en de staat”, zo luidde de slotverklaring die aan het eind van de conferentie werd aangenomen. Tegenover die volgens SGP-Tweede Kamerlid Van der Staaij „heldere en krachtige verklaring waar je niet omheen kunt” stond dat tijdens het congres uit voorzorg een forse politiemacht in staat van paraatheid werd gebracht om te voorkomen dat ultralinkse betogers de orde zouden verstoren. „Zij probeerden de deelnemers weg te zetten als conservatief-reactionair en diepreligieus”, blikt Polinder terug. „Onterecht, overigens. We kregen steeds ingepeperd dat wij natuurlijk gewoon vanwege onze christelijke wortels voor het gezin waren. Het verraste mensen als wij aangaven: Nee, we zijn vóór omdat wetenschappelijk onderzoek uitwijst dat kinderen het best floreren in een gezin dat uit een vader en een moeder bestaat.”

Na afloop stond het voor Polinder vast: het Nederlandse debat over het gezin moest worden verdiept. „Ik vond dat er een instituut moest komen dat gezinsvraagstukken zou bespreken, zonder meteen te vervallen in religieus moralisme of wetenschappelijke eenzijdigheid. Dat is Family Facts geworden.”

Family Facts maakt onder meer gebruik van studies van Amerikaanse instituten, zoals de Heritage Foundation, de Family Research Council en het American Values Institute. „In Amerika zijn dat krachtige spelers”, vertelt Polinder. „Ze kunnen moeiteloos onderzoekers aantrekken die in drie maanden tijd alle relevante wetenschappelijke publicaties rond één centraal thema op een rij zetten en in kaart brengen wat de rode draad in die artikelen is.”

Is Family Facts een christelijke club?

„Nee, we zijn bewust een algemene stichting. Iedereen die onderschrijft dat stabiele, goed functionerende gezinnen belangrijk zijn voor de samenleving, kan aanhaken.”

Ziet u de eenzijdigheid in het publieke debat over het gezin ook terug bij organisaties die de overheid adviseren rond gezinsvraagstukken?

„De kans is zeker aanwezig dat zulke adviezen gemakkelijk worden ingepast in het dominante patroon van de mens als autonoom wezen en van een overheid die zich moet onthouden van moraliserend beleid. De Nederlandse Gezinsraad, om maar een instantie te noemen, is nog niet zo lang geleden opgegaan in het kenniscentrum E-Quality. Zo’n organisatie behandelt, zoals haar volledige naam al aangeeft, het thema gezin in samenhang met diversiteit en emancipatie. Dat zegt wel iets over haar perspectief.”

Zou het voor het evenwicht goed zijn als Family Facts overheidssubsidie kreeg?

Lachend: „Dan zou ik, overigens geheel op persoonlijke titel, eerst de vraag willen opwerpen of je sowieso moet willen dat de overheid instituten die zich bezighouden met dergelijke thema’s subsidieert. Ik zie eigenlijk veel meer in een model waarbij elk bevolkingsdeel zijn eigen geluid laat horen in het parlement en daarvoor steunt zoekt bij de eigen achterban. Maar goed, de realiteit is dat er vanuit onze overheid wel subsidiestromen naar allerlei kenniscentra lopen. In die context verdienen wij het volgens mij ook om gedeeltelijk een overheidsgefinancierde organisatie te zijn.”

Hoe werkt de eenzijdigheid door in de praktijk van alledag?

„De voorbeelden liggen voor het oprapen. Deze week werd ik opgebeld door een meneer die vertelde dat hij en zijn partner twee jaar geleden in een relatiedip zaten. Hij zei: Achteraf is het best raar. Als je je op internet gaat oriënteren wat je zou kunnen doen, struikel je over de stappenplannen voor een vlugge scheiding. Maar deze meneer en zijn vriendin kozen ervoor om tijdelijk –twee jaar– uit elkaar te gaan. Inmiddels zijn ze weer samen en hebben ze kinderen. Zo’n advies hoor of lees je niet zo vaak. In de praktijk blijkt het overigens wel degelijk voor te komen dat mensen een scheiding uitstellen, bijvoorbeeld, zoals nu, in tijden van crisis. Een vraag die je vanuit Family Facts dan heel mooi kunt opwerpen, is: Als geld een factor kan zijn om bij elkaar te blijven, zouden wetenschappelijk aangetoonde feiten dat dan niet kunnen zijn?”

Op welke feiten doelt u dan?

„Houd onze site in de gaten”, lacht Polinder. Dan, serieus: „Deze maand hopen we weer een internationale studie online te zetten, dit keer een onderzoek met als titel ”Why Marriage Matters”, van het American Values Institute. Dat is een goed voorbeeld. Kort gezegd komt het erop neer dat gehuwde stellen in vergelijking met anderen gemiddeld genomen welvarender, gezonder en gelukkiger zijn.”

Is er buiten de biblebelt om in het postchristelijke Nederland ruimte voor het geluid van Family Facts?

„Waarom niet? Je hoeft niet gelovig te zijn om open te staan voor sociaalwetenschappelijke onderzoeksresultaten. Als onze boodschap zou zijn: „Wat wij vinden staat in de Bijbel en dus is het goed”, zou het een lastig verhaal worden. Ik keer het liever om: Het is goed en dat is de reden waarom het in de Bijbel staat.”

Hoe ziet u de toekomst van Family Facts?

„Het zou mooi zijn als onze website kan uitgroeien tot dé wetenschappelijke databank voor gezinsvraagstukken. Momenteel overleggen wij met een aantal Nederlandse wetenschappers of zij bereid zijn hun onderzoeksgegevens af te staan voor dat doel. Verder proberen wij ons af en toe in het publieke debat te mengen. Onlangs kwam De Telegraaf bijvoorbeeld met alarmerende cijfers over de groeiende seksverslaving in ons land. Toen hebben wij als Family Facts gezegd: Ho, over dit onderwerp hebben we net een rapport online gezet, hier hebben wij iets over te zeggen. De vier deskundigen die op ons verzoek op het rapport reageerden, wezen allemaal op de relatie tussen de gezinssituatie en het risico op een pornoverslaving. Naar aanleiding van dat Telegraafbericht hebben wij via een persbericht opnieuw de aandacht op dat onderzoek gevestigd. Dat soort dingen willen we vaker doen.”