Er klinken pleidooien voor een hoofdrol van president Draghi en zijn medebestuurders bij het bestrijden van de schuldencrisis. Zij zouden volgens sommigen ongelimiteerd staatsobligaties moeten opkopen van zwakke landen om de rente op die stukken binnen de perken te houden. Dit laatste voorkomt dat de overheden op de kapitaalmarkt aanlopen tegen niet op te brengen lasten.

De monetaire beleidsmakers blijven echter, gesteund door vooral de Duitse regering, die aanpak afwijzen. Het verdrag draagt ons op te zorgen voor prijsstabiliteit en verbiedt ons begrotingstekorten te financieren, luidt hun redenering. Zij voeren slechts mondjesmaat transacties uit in obligaties. Hoewel, sinds mei vorig jaar kochten zij in totaal toch dik 210 miljard euro op. Zij wensen in ieder geval niet de verwachting te voeden dat zij daar eindeloos mee doorgaan. Dat zou de druk verminderen op regeringen om snel het huishoudboekje te saneren.

De ECB schiet wel op een andere wijze grootschalig te hulp. Ook in normale omstandigheden nemen de commerciële banken voortdurend contanten op bij de centrale bank, meestal voor een dag of een week. In 2008, bij het uitbreken van de kredietcrisis, besloot Frankfurt om veel langere termijnen te introduceren. Nu rekt het die onorthodoxe maatregelen verder op.

Banken verkeren, net als drie jaar terug, in zwaar weer. Zij vertrouwen elkaar niet meer en durven nauwelijks met een sectorgenoot zaken te doen. De geldmarkt, waarop zij hun tijdelijke liquiditeitstekorten en -overschotten onderling uitwisselen, valt stil. Het gevaar ontstaat dat een bank in acute moeilijkheden raakt doordat er op enig moment gewoon te weinig geld in de kas zit.

Tegen die achtergrond trekt de ECB alle registers open. Deze week konden de banken lenen voor een periode van zelfs drie jaar. Deze unieke faciliteit was begin december al aangekondigd. Gretig hebben partijen er gebruik van gemaakt. Zij schreven in voor 489 miljard euro. Dat enorme bedrag zegt iets over de omvang van de problemen. Eind februari 
wordt de actie herhaald.

De ECB wil met de ingreep ook een zogeheten credit crunch vermijden. Banken worden terughoudend met het verstrekken van financiële middelen aan ondernemingen. De kredietstroom droogt op en dat zet een rem op de bedrijvigheid. Omgekeerd betekent de liquiditeitsoperatie een impuls voor de economische groei.

Overigens, als de banken massaal kredieten gaan verstrekken en al dat extra geld leidt tot vraag naar goederen, dreigt wel de inflatie aan te wakkeren. Het is dus zaak dat de ECB in die situatie tijdig kan ingrijpen om de geldhoeveelheid weer af te romen. Voorlopig krijgt verruiming ervan echter voorrang boven verkrapping.