Eerste resultaten parlementaire enquêtecommissie-De Wit
DEN HAAG (ANP) – Vijf weken van verhoren door de parlementaire enquêtecommissie-De Wit werden vrijdag afgerond. Uit de 93 uur verhoren met 46 betrokkenen komen de volgende punten naar voren.
Niemand zag de kredietcrisis aankomen. Problemen op de Amerikaanse huizenmarkt waren groter dan verwacht. De val van de Amerikaanse bank Lehman Brothers gold als een ’waterscheiding’, een moment waarop de situatie snel verslechterde en ook Nederlandse banken in de problemen kwamen.
Leden van het kabinet kijken tevreden terug naar hun optreden. Voormalig minister Wouter Bos van Financiën kreeg de vrije hand van premier Jan Peter Balkenende. De ministerraad werd vaak achteraf geïnformeerd. Sommige Kamerleden vinden wel dat ze beter geïnformeerd hadden kunnen worden, maar er was onder hen ook veel begrip.
Nederland en België lagen met elkaar overhoop. Onderhuids was er eerst wrevel dat de Belgische bank Fortis ABN Amro wilde kopen. Toen Nederland ABN Amro nationaliseerde leidde dat tot stevige discussies met de zuiderburen.
De samenwerking tussen het ministerie van Financiën en De Nederlandsche Bank verliep niet altijd vlekkeloos. Uiteindelijk steunden Bos en DNB-president Wellink elkaar wel. Wellink had moeite met de strenge eisen die Bos stelde aan banken die steun kregen.
De nationalisatie van ABN Amro/Fortis voor 16,8 miljard euro was volgens Balkenende en Bos een verdedigbare prijs. Maar Financiën leek niet of slecht geïnformeerd over extra geld dat later nog eens in de banken moest worden gestoken om ze gezond te houden. Uiteindelijk liep het bedrag dat Financiën in ABN moest steken op tot 30 miljard euro.
Kort voordat ING steun nodig had, keek deze bank naar de overname van ABN Amro. Zo bezien was zo’n overname desastreus geweest.
Eurocommissaris Neelie Kroes kreeg kritiek omdat ze te strenge eisen stelde aan banken die steun kregen. Het bracht banken die toch al in problemen waren in een nog lastiger pakket. Zelf ziet ze dat niet zo.
President Klaas Knot van De Nederlandsche Bank pleitte voor ’spelregels’ tussen de Europese Commissie en De Nederlandsche Bank bij staatssteun aan banken. Zo wordt voorkomen dat ze elkaar voor voldongen feiten stellen.