Het rapport „Een agenda voor een groeiend Europa” is koren op de molen van de Franse president Chirac die maandag nog voorstelde om de begrotingsteugels tijdelijk te laten vieren. Het pact zou daarmee uitgeschakeld worden. De Europese Commissie heeft intussen nadrukkelijk afstand genomen van het rapport.

De studie is echter een jaar geleden,besteld’ door Commissievoorzitter Prodi. Zijn ploeg bereidt een nieuwe meerjarenbegroting (2007–2013) voor. Afgelopen zondag hielden de commissarissen een brainstormbijeenkomst en kregen ze het rapport voorgelegd.

Die discussie en delen van het rapport zelf lekten daarna uit in de pers. EU–commissaris Barnier kraakte het woensdag als „totaal onrealistisch” af. Hij gaat over de miljarden aan zogenoemde regionale steun die zwakkere broeders in de EU naar een hoger welvaartspeil moeten brengen.

Woordvoerders van collega Solbes (monetaire zaken) en Fischler (landbouw) volgden met hun kritiek een dag later. Het gemeenschappelijke landbouwbeleid (GLB) slokt de bulk op van de jaarlijkse Europese begroting. Een ontmanteling van het GLB dreigt als de economen hun zin zouden krijgen. „Ik zou me wel twee keer bedenken voor ik hun conclusies overneem”, liet Fischler weten. De woordvoerder van Prodi probeerde de zaak te sussen. Hij had het over een stuk om de discussie te voeden.

„Ons is niet gevraagd om een politiek oordeel. Het is niet aan ons om conclusies te trekken”, reageerde de Belgische hoogleraar economie André Sapir die de studie van de door hem geleide groep economen donderdag toelichtte.

Volgens Sapir zijn fundamentele hervormingen nodig voor verdere economische groei. Wat het stabiliteitspact betreft stelt hij bij voorbeeld een ander uitleg voor van de „uitzonderlijke omstandigheden” waaronder eurolanden een begrotingstekort hoger dan 3 procent (van het bruto binnelands product) mogen hebben. Nu is dat bij een daling van de jaarlijkse groei met 2 procent. De economen leggen de lat al bij een nulgroei.