Dat concludeerde Jan Boogaard, voorzitter van ”een handreiking”, zaterdag aan het eind van de landelijke dag en de jaarvergadering van deze vereniging. Een handreiking is een reformatorische vereniging voor familieleden van psychisch zieken. Een bijzondere, aldus Boogaard, want er zijn geen andere verenigingen die zich richten op familieleden met mensen met een bepaalde een ziekte. „Dat onderscheidt ons.”

Teus de Jong, oprichter van opleidingsinstituut Essenzo, viel hem daarin bij. Juist familieleden van psychisch zieken worden volgens hem ten onrechte maar al te vaak geassocieerd met de betrokkenen zelf. „Dat is uit die familie, hoor je dan.”

De Jong sprak over het onderwerp ”Mag ik er (ook) zijn…en hoe dan?” De docent waarschuwde de aanwezigen voor het opkroppen van schuldgevoelens en agressie. „Familieleden van psychisch zieken lopen het gevaar om de hun door de Heere opgelegde last wel openlijk te aanvaarden, maar tegelijkertijd zich innerlijk te verzetten. Dat is een natuurlijke reactie. Als het anders is, mag je dankbaar zijn. Ze merken dat er wel naar de zieke wordt geïnformeerd en niet naar henzelf. Dat kan ertoe leiden dat ze zich steeds meer mislukt voelen.”

Als oplossing droeg De Jong een combinatie van assertiviteit en zelfverloochening aan. „Gezonde assertiviteit gaat niet ten koste van anderen. Zelfverloochening moet leiden tot verootmoediging. Ten diepste kan dat alleen als we door genade de Heere Jezus mogen kennen. Als we in overgave aan Hem aanvaarden wat op onze schouders is gelegd.”

Op een vraag van de aanwezigen gaf De Jong aan er ook 
veel goeds gebeurt dankzij 
Gods algemene genade. „Anders zou er, ook buiten de kerken, niet zo veel zorg worden geboden.”