Eind vorige maand stelde de gemeenteraad van Wassenaar een fotografeerverbod in rond het landgoed De Horsten. Dit uit oogpunt van privacybescherming. Daarmee ging men verder dan gebruikelijk is. Bij andere vorstelijke verblijven als Soestdijk en Huis ten Bosch is immers van een dergelijk verbod geen sprake. Het verschil is wel dat buitenstaanders daar niet zo dichtbij kunnen komen.

Bovendien staat het jonge paar op dit moment sterk in de belangstelling. In Privé werden onlangs interieurfoto’s van hun nieuwe verblijf gepubliceerd. Dat gaat duidelijk te ver. Geen wonder dat Willem-Alexander en Máxima het weekblad gedagvaard hebben wegens inbreuk op de persoonlijke levenssfeer.

Tussen de media en het Koninklijk Huis bestaat al jarenlang een haat-liefdeverhouding. Ze zijn op elkaar aangewezen, maar tegelijkertijd roept dat ook allerlei ergernissen op. Máxima dankt haar omvangrijke populariteit aan de grote aandacht die ze in de media krijgt. Dat zal ze zeker op prijs stellen. Maar op een gegeven moment wordt het hinderlijk.

Dat geldt trouwens ook ten aanzien van politici en andere bekende Nederlanders. Ze hebben er alle belang bij dat ze frequent in de publiciteit komen en blijven en dan liefst op een positieve manier. Zaken die je imago kunnen schaden, wil iedereen graag buiten de publiciteit houden.

Een kamerlid dat nooit in het nieuws komt, moet vrezen voor zijn plaats op de kandidatenlijst bij de eerstvolgende verkiezingen. Zo werkt dat nu eenmaal. Niemand wil echter dat zijn privé-leven zomaar op straat ligt, al zal de een de grens eerder trekken dan de ander. In ieder geval is duidelijk dat er niet zonder toestemming opnamen mogen worden gemaakt in iemands privé-domein.

De Haagsche Courant vindt echter dat het gemeentelijke fotografeer- en filmverbod journalisten en fotografen in hun beroepsuitoefening beperkt en de vrije nieuwsgaring in de weg staat. Al eerder heeft de NVJ, de Nederlandse Vereniging van Journalisten, een protest laten horen tegen dit verbod.

Uiteraard spelen in deze zaken altijd specifieke belangen van beroepsgroepen een rol. Persfotografen zullen al gauw vinden dat zij in hun vrijheid belemmerd worden. Het standpunt dat iemand inneemt in een bepaalde kwestie staat nooit los van zijn maatschappelijke belangen, zijn persoonlijke betrokkenheid en het sociale milieu waarin hij verkeert.

Maar fotografen en journalisten zullen zelf in de regel ook behoefte hebben aan een duidelijke bescherming van hun privé-leven. En dan is de regel van toepassing: Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe het ook een ander niet.

Naast openbaarheid geldt ook privacy in de Nederlandse samenleving als een belangrijke te beschermen waarde. Beide waarden kunnen gemakkelijk met elkaar botsen en dat maakt een grensafbakening noodzakelijk. Daar zijn algemene regels voor en soms is het nodig die met speciale verbodsbepalingen aan te vullen.