Forse kritiek op DNB in eerste week enquête
DEN HAAG (ANP) – Kort voordat Fortis omviel, negeerde De Nederlandsche Bank (DNB) aanwijzingen dat er een bankrun gaande was. Aan het begin van de kredietcrisis gaf de toezichthouder te weinig signalen aan de politiek dat er slecht weer op komst was. En toen Nederland ABN Amro kocht van België voor bijna 17 miljard euro, verzuimde DNB te vertellen dat er later nog vele miljarden in die bank moesten.
Met deze punten van kritiek werd de centrale bank om de oren geslagen in de eerste week van verhoren door de parlementaire enquêtecommissie-De Wit. Die doet onderzoek naar crisismaatregelen die de overheid nam, zoals de nationalisatie van de Nederlandse Fortis-onderdelen, waaronder ABN Amro, in het najaar van 2008.
In augustus 2008 merkte de Rabobank dat er miljarden binnen stroomden, afkomstig van bezorgde klanten van Fortis, zo zei financieel bestuurder van de Rabobank Bert Bruggink vrijdag. De Nederlandsche Bank werd gewaarschuwd voor een bankrun, maar die verwees door naar de Belgische toezichthouder. „Wij zitten in de tweede koets”, zou de toezichthouder gezegd hebben. In de ogen van Bruggink „onbegrijpelijk.”
Kort na het verhoor, onder ede, zei DNB zich niet in de lezing van Bruggink te kunnen vinden. „Wij hebben Rabobank niet nodig om te weten wat er speelt”, reageerde een woordvoerder.
Eveneens op vrijdag zei oud-topambtenaar van Financiën Bernard ter Haar dat hij niet wist dat er na de nationalisatie van ABN Amro voor bijna 17 miljard euro nog heel veel geld naar de bank moest. Uiteindelijk liep de teller op naar 30 miljard euro belastinggeld, die ooit moeten worden terugverdiend. Van DNB hoorde hij daarover niks.
Dat de politiek door DNB eerder op de hoogte had moeten worden gebracht van de ernst van de crisis die eraan kwam, kritiek van oud-minister Onno Ruding op maandag, was nog een opdoffer aan het adres van de centrale bank. Hoofdrolspeler bij DNB in die tijd, Nout Wellink, zal pas in een later stadium van de enquête zijn weerwoord geven.
Een andere prominent, oud-minister Wouter Bos, kwam er een stuk genadiger af in de eerste van in totaal vijf weken. (Voormalige) Kamerleden, bankiers en ambtenaren prezen in algemene zin de crisismaatregelen die hij nam. Zo voorzag hij ING, Aegon en SNS Reaal van kapitaalinjecties en stelde een garantiefonds in. Kamerleden vinden wel dat Bos hen beter had moeten informeren.
De enquêtecommissie telt nu nog zes leden. Dion Graus (PVV) stapte er dinsdag uit omdat hij zegt op z’n vingers te zijn getikt door andere leden over zijn kritische manier van ondervragen.
