Daar stond hij in zijn eentje. De communistische leider Gennadi Zjoeganov had zich woensdagavond verheugd op een televisiedebat met de regeringspartij Verenigd Rusland. Maar die kwam niet opdagen. „Helaas, ze liepen weg”, zei Zjoeganov in het programma Duel op Rusland 1, en ongehinderd kon hij zijn standpunten uiteenzetten. Achter hem applaudisseerden zijn aanhangers in rode T-shirts met hamer en sikkel.

Zjoeganov had geld neergeteld om de confrontatie op de televisie aan te gaan met zijn belangrijkste tegenstander Verenigd Rusland, de partij van premier Vladimir Poetin en president Dmitri Medvedev. Voor de parlementsverkiezingen van 4 december zijn er officiële debatten op radio en televisie. De centrale kiescommissie heeft alle partijen ingedeeld en dat betekent voor iedereen gratis zendtijd. Voor een extra debat moeten de zeven aan de verkiezingen deelnemende partijen betalen. Verenigd Rusland had geen zin om geld uit te geven aan een duel met de communisten. Zjoeganov moet nu wachten tot woensdag voordat hij het verbale gevecht, dit keer gratis, met Verenigd Rusland kan aangaan.

Extra aandacht is meer dan welkom, moet Zjoeganov hebben gedacht. Want buiten verkiezingstijd om krijgen hij en de andere politieke partijen, behalve Verenigd Rusland, nauwelijks de kans om de televisiekijker te bereiken. De belangrijkste zenders worden gecontroleerd door het Kremlin. De televisie vormt in Rusland veruit het belangrijkste medium.

Zjoeganov had woensdag al een debat achter de rug. Hij stond op Rusland 1 tegenover Sergej Mironov, leider van de gematigd linkse partij Rechtvaardig Rusland, die net als de communisten deel uitmaakt van het parlement. In hun debat kwam het grote manco van de ‘oppositie’ naar voren. De Doema, het Russische parlement, bestaat uit jaknikkers. Zjoeganov en Mironov beschuldigden elkaar ervan dat ze steeds met de plannen van Poetin hebben ingestemd en niets hebben gedaan om de regering te dwarsbomen. De enige deelnemer aan de verkiezingen die daadwerkelijk oppositie voert tegen de regering is de sociaal-liberale Jabloko.

Doen alle leiders mee aan de debatten? Nee, Poetin en Medvedev, die de kandidatenlijst van Verenigd Rusland aanvoeren, hoeven niet te komen opdraven. Verenigd Rusland laat het gevecht met andere partijen over aan een „speciaal debatteam”, zei Sergej Neverov van het 
presidium van de partij.

Poetin en Medvedev hoeven zich geen zorgen te maken dat ze niet op televisie komen. Ze krijgen het hele jaar door gratis zendtijd bij de staatszenders. Deze week was Poetin op het zesuurjournaal van het Eerste Kanaal te zien bij de opening van een stuk snelweg bij de Siberische stad Novosibirsk. In hetzelfde journaal zat een onderwerp over de hogere pensioenen van veteranen. Jonge soldaten prezen deze nieuwe maatregel van Medvedev. Het pensioenoverleg tussen de president en de generaals kwam in beeld. Medvedev voerde het woord. De legerleiding luisterde.

Meer reuring vindt er buiten de televisie plaats. In Moskou zijn nog amper verkiezingsposters te zien. De eerste posters waren van de kiescommissie met de oproep op 4 december naar de stembus te gaan. Deze week hingen er nieuwe posters. Qua kleur, lettertype en symbolen waren ze bijna hetzelfde maar er was één groot verschil. Aan de linkerkant prijkte het logo van Verenigd Rusland en de oproep om op nummer 6 van de kieslijst te stemmen. De andere partijen spraken er schande van, maar de kiescommissie vond dat er niets aan de hand was.

Verenigd Rusland zette al eerder kwaad bloed bij haar tegenstanders. De burgemeester van de stad Izjevsk in de Oeral hield gepensioneerden voor: „Stem op Verenigd Rusland, dan gaat er meer geld naar de ouderen.” Een filmpje hiervan belandde op YouTube. Een storm van kritiek brak los over dit kopen van stemmen. Dit geval voedt het gedachte dat dit niet de enige keer is dat Verenigd Rusland zo opereert.