De leerkracht Duran Renkema, die zijn vrouw en kinderen heeft verlaten en bij een vriend is ingetrokken, is door het bestuur van de (gereformeerd vrijgemaakte) Dr. K. Schilderschool te Oegstgeest geschorst. Renkema heeft zijn zaak aanhangig gemaakt bij de Commissie Gelijke Behandeling (CGB).

De CGB heeft in 2008 aan het kabinet-Balkenende IV een ongevraagd advies uitgebracht, waarin zij ten opzichte van eerdere uitspraken geruisloos een 180 gradenbocht maakt. Hierdoor is het gezag van de CGB bepaald niet toegenomen.

Dit geldt nog in versterkte mate na het bekend worden van het door hetzelfde kabinet ingewonnen advies van de Raad van State. De Raad stelt daarin een nieuwe wettekst voor om de zogeheten enkelefeitconstructie in de Algemene wet gelijke behandeling (AWGB) te vervangen. Dat is een belangrijke verbetering, omdat de nieuwe tekst duidelijk stelt 
dat schoolbesturen personen met een homoseksuele leefwijze mogen weren van hun school, mits zij hard kunnen maken dat die leefwijze strijdt met de grondslag en doelstelling van de school en de verwezenlijking daarvan in de weg staat.

De voorgestelde wettekst sluit ook beter aan bij de Europese Richtlijn 2000/78 EG. De Raad van State wijkt in zijn advies dan ook in wezen niet af van hetgeen volgens de wetsgeschiedenis van de AWGB reeds mogelijk was. Immers, volgens die wetsgeschiedenis konden gedragingen van een docent buiten de instelling van bijzonder onderwijs van belang zijn voor de beantwoording van de vraag of de docent als zodanig kan worden gehandhaafd. Dit geldt volgens die wetsgeschiedenis in versterkte mate voor religieuze en levensbeschouwelijke instellingen.

Op grond van artikel 6 van de Grondwet en artikel 27 van het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten van 1966 mag aan godsdienstige minderheden niet het recht worden ontzegd hun eigen godsdienst te belijden en in de praktijk toe te passen.

De fractie van D66 heeft bij de Tweede Kamer een initiatiefwetsvoorstel ingediend om de enkelefeitconstructie te schrappen en bijzondere scholen het recht te ontnemen een eigen personeelsbeleid te voeren. Dit wetsvoorstel strijdt met de vrijheid van onderwijs, zoals neergelegd in artikel 23 van de Grondwet.

In het regeerakkoord is bepaald dat het huidige kabinet niet tornt aan de vrijheid van onderwijs. Om die vrijheid daadwerkelijk te handhaven is het dringend gewenst dat het kabinet een voorstel indient tot wijziginging van de AWGB op basis van het advies van de Raad van State. Voor de vereiste politieke meerderheid is steun nodig van de PVV. Deze partij wil artikel 1 van de Grondwet vervangen door een artikel waarin staat dat de joods-christelijke en humanistische traditie en cultuur leidend zijn voor onze samenleving. Op grond hiervan mag worden aangenomen dat de PVV niet zal instemmen met het voorstel van D66.

De auteur is deskundige op het gebied van het staatsrecht.