In het Westen hebben veel mensen een stereotiep beeld van Afrika. Het wordt gezien als een door armoede getroffen gebied waar mensen niet in staat zijn redelijke beslissingen te nemen.

Vanuit dat oogpunt wordt ook naar het thema ”landgrab” (landroof) gekeken. Sommige mensen kunnen Afrika niet anders benaderen dan als een hulpeloos en afhankelijk continent waar mensen geen zaken kunnen doen. Een deel van de negatieve reactie op de landverwervingen door (buitenlandse) investeerders komt daarbij van ngo’s die het niet gewend zijn om vanuit een handelsperspectief te denken.

Naar mijn mening is land een van de ‘handelsartikelen’ die Afrika in overvloed heeft. Zoals elke handelaar, heeft ook Afrika de vrijheid zijn producten te vermarkten. Afrika kan dus ook landcontracten afsluiten met buitenlandse investeerders om zo meer inkomsten binnen te krijgen. Ik geloof niet dat dit slecht is. De investeerders betalen voor het land en nemen het niet gewelddadig af, zoals in het koloniale verleden.

Ik ben het ermee eens dat er veel misstanden zijn, zoals de gewelddadige verdrijvingen van mensen. En natuurlijk zullen veel contracten slecht zijn, net zoals dat ook met vele andere contracten wereldwijd het geval is. Dat is hoogst ongelukkig en het zou mooi zijn als dat vermeden zou kunnen worden. Maar slechte contracten zijn er altijd geweest.

Veel landcontracten functioneren ondertussen wel goed. Zo worden er door meerdere landen scherpe condities gesteld om te garanderen dat de contracten gunstig uitpakken voor de eigen bevolking. Vaak kan het land bovendien niet zomaar worden gekocht, maar enkel voor een beperkte periode worden gehuurd.

Afrika is een continent met 54 landen en er zijn ook veel verschillende landcontracten afgesloten: sommige goed en andere slecht. Ik geloof dat sommige van deze contracten de potentie hebben om ondergewaardeerd Afrikaans land nieuwe waarde te geven.

Ten slotte moet bedacht worden dat de wereld door de snelle bevolkingsgroei tegen de grenzen van de voedselproductie aanloopt. Afrika is een van de weinige plaatsen waar er nog land beschikbaar is voor voedselproductie. Het 
principe van vraag en aanbod vereist dat zakenmensen erover nadenken waar ze voedsel vandaan kunnen krijgen om aan de groeiende vraag te voldoen.

Het Afrikaanse continent heeft de potentie om de wereld te voeden. De zogenoemde landroof is het begin van Afrika’s reis naar de nieuwe status van wereldwijde voedselsleverancier. Ik geloof dat de dingen naar verloop van tijd beter zullen verlopen en dat deze landcontracten miljoenen banen zullen creëren voor Afrikanen. Landbouw heeft de potentie de grootste bron van banengroei te worden. Daarmee zullen de contracten ook welvaart brengen aan vele Afrikanen op het platteland.

Nissi Ekpott is consultent voor „kleine en grootschalige handel” in Afrika. Hij is medeauteur van het boek ”Redefining Business in the New Africa” (2011). Ekpott is van geboorte Nigeriaan, maar woont en werk nu in Zuid-Afrika.