Dat stelt het synodebestuur –indirect– zelf voor tijdens de bespreking van de wijzigingen van de kerkorde die de generale synode van de PKN vrijdag in Lunteren bespreekt. Ouderling mevrouw M. Engelbert-Clarenbeek (Apeldoorn), moderamenlid, diende hiertoe een motie in.

Op dit moment kan de preses alleen voor een tweede termijn van vier jaar gekozen worden als hij nog afgevaardigde is namens een classis. Het voorstel van het moderamen is erop gericht om de preses ook herverkiesbaar te kunnen stellen als hij niet meer afgevaardigde is in de synode.

De scriba wordt nu benoemd door de synode voor de duur van vier jaar en kan voor een periode worden herbenoemd. Het voorstel van het synodebestuur is de scriba nog voor een extra termijn van vier jaar te kunnen herbenoemen, zodat hij of zij maximaal twaalf jaar in functie kan blijven.

Het synodebestuur doet dit voorstel omdat ze belangrijk vindt dat het gezicht van de kerk voor langere tijd herkenbaar is en om op een goede manier de continuïteit van de kennis van preses en scriba te kunnen waarborgen, aldus ouderling Engelbert.

Synodeleden reageerden niet erg positief op de motie omdat ze de voorstellen veel te ingrijpend vinden om daarover snel te besluiten. Preses ds. Verhoeff maakte echter duidelijk dat de synode nog uitgebreid de gelegenheid krijgt in komende vergaderingen over de voorgestelde wijzigingen te spreken. Het college van de kerkorde moet namelijk eerst, op grond van de motie, met een tekst komen om de kerkorde te wijzigen. Die tekst moet in eerste en tweede lezing besproken worden door de generale synode.

Ouderling mevrouw S. Hiebsch (Amsterdam) kwam vanmorgen als eerste spreker al direct met een tegenvoorstel over de behandeling van een gravamen. Ze wil met dat voorstel bereiken dat zo’n gravamen –een bezwaar tegen een onderdeel van de belijdenis van de kerk– als het aan de voorwaarden voldoet in alle gevallen door de classis doorgestuurd wordt naar de generale synode. Ds. A. van Lingen (Nieuw Lekkerland) steunt de bedoeling van het voorstel van mevrouw Hiebsch. „Een gravamen is altijd belangrijk genoeg om door te sturen naar de generale synode.”

Ouderling A. S. Flikweert (Zierikzee) wil in de kerkorde zowel ruimte voor gemeenten die vinden dat ambtsdragers maximaal acht jaar mogen dienen als gemeenten die de ambtstermijn op maximaal twaalf jaren willen stellen. In de huidige kerkorde is de maximale ambtstermijn voor kerkenraadsleden gesteld op acht jaren. Het wijzigingsvoorstel heeft als inhoud de termijn op te rekken tot maximaal twaalf jaren omdat veel gemeenten slechts met grote moeite kandidaten kunnen vinden.

Ouderling A. D. Drost (Werkendam) waarschuwde de synode om het aantal afgevaardigden vanuit de classes naar de generale synode niet te halveren van twee naar een en dus het aantal synodeleden niet te verminderen tot 84. „Ik ben echt bang voor brokken en we hebben al genoeg brokken gemaakt in het verleden. De pluriformiteit van onze classis Heusden kan niet goed zichtbaar gemaakt worden wanneer we maar een afgevaardigde naar de synode mogen afvaardigen.”

Mogelijk besluit de synode vandaag de verlenging van de ambtstermijn al per 1 november in te voeren. De andere kerkordewijzigingen worden pas in het voorjaar van 2012 van kracht.

De synodeleden bespreken tot het einde van vrijdagmiddag tal van wijzigingen in de kerkorde. Er zijn ongeveer 25 moties en amendementen op de wijzigingen ingediend door de ruim 150 synodeleden. De zaal waarin de synodeleden vergaderen, moet vrijdagmiddag om vijf uur ontruimd zijn.