Voor Abbas is er geen weg terug

De Israëlische politie heeft vandaag meer dan 20.000 agenten op de been in Jeruzalem en op andere plaatsen waar de Westelijke Jordaanoever aan Israël grenst. De politie houdt er rekening mee dat met name vrijdagmiddag na het moslimgebed en nadat Abbas vrijdagavond het podium betreedt, er rellen uit kunnen breken.

Abbas zal vanavond een pleidooi houden voor erkenning van een Palestijnse staat als volwaardig lid van de Verenigde Naties. Netanyahu zal de oproep aan de Palestijnen herhalen om terug te keren tot het vredesoverleg.

De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties moet toestemming geven voor een Palestijnse staat. Het was gisteren nog onzeker of er een meerderheid in de Veiligheidsraad is voor erkenning die staat in dit stadium. Mocht die er wel zijn, dan zullen de Verenigde Staten een veto over het verzoek uitspreken.

Dat de Amerikaanse president Barack Obama woensdag de Palestijnen er zo scherp op wees dat de Palestijnen via onderhandelingen een staat moeten bereiken, is begrijpelijk. Voor de Amerikaanse leider levert het feit dat de Palestijnen naar de Verenigde Naties stappen, namelijk per definitie verlies op. Als de Verenigde Staten het Palestijnse verzoek honoreren, zou dat in tegenspraak zijn met de overtuiging dat alleen de partijen zelf tot een oplossing kunnen komen. Bovendien zou Obama de Joodse kiezers van zich vervreemden en de Republikeinen in de kaart spelen. De laatsten hebben gesteld dat hij onvoldoende steun geeft aan Israël. Maar als de VS het Palestijnse verzoek niet honoreert, zal de Amerikaanse geloofwaardigheid in de Arabische wereld verder worden geërodeerd.

President Barack Obama heeft woensdag in zijn toespraak echter wel opnieuw duidelijk gemaakt dat hij voor een Palestijnse staat is. Maar de Palestijnen moeten deze bereiken via de onderhandelingstafel. Hij vertelde Abbas opnieuw dat hij van unilaterale stappen dient af te zien.

Maar voor Abbas is er geen weg terug. Als hij toegeeft zonder belangrijke concessies te ontvangen, gaat hij af in de ogen van het Palestijnse publiek. Dat hij tot nu toe tegenstand heeft geboden aan de Amerikaanse druk, levert hem goodwill op.

Maar ook voor de Palestijnen komt er een dag na vandaag. Na het Amerikaanse veto, blijft alleen de optie van statusverhoging van de Palestijnse diplomatieke missie in de Algemene Vergadering nog over. Voor de Palestijnen zal er voorlopig niets veranderen in de praktijk. Volgens waarnemers kan leiden tot frustraties die uitbarsten in een nieuwe golf van geweld.

Netanyahu lijkt op het eerste gezicht de overwinnaar te zijn op het diplomatieke slagveld bij de VN. Zijn relaties met Obama lijken te zijn verbeterd. Maar ook voor hem komt er een morgen. De VS en andere landen blijven wel degelijk van mening dat er snel een einde moet komen aan de bezetting en dat Israël de bouw in de nederzettingen stoppen.

Ook al zouden de Israëlisch-Palestijnse vredesonderhandelingen worden hervat, dan is de kans op succes voorlopig nihil. De rechtse coalitie van Netanyahu laat hem geen bewegingsruimte. Het overleg kan dus niet met succes worden afgerond, tenzij de premier de nationalistische partijen vervangt met gematigde middenpartijen. Ook de Palestijnse houding biedt geen reden tot optimisme. Palestijnen blijven erop staan dat de Palestijnse vluchtelingen de optie moeten krijgen naar Israël terug te keren en ze blijven bij de weigering Israël te erkennen als Joodse staat.

Een ander probleem voor Israël is dat de commotie rond het Palestijnse stappenplan afleidt van het meest urgente probleem: Iran. De Iraanse president Mahmud Ahmadinejad herhaalde eind augustus zijn stadspunt dat Israël moet worden verdelgd. Zijn woorden wekken niet de internationale verontwaardiging op die ze verdienen. Terwijl de focus zich richt op de VN en het aanhoudende Israëlisch-Palestijnse probleem, kan hij doorgaan met de opbouw van zijn nucleaire capaciteit.

Voor Abbas is er geen weg terug

Buitenland

RD.nl in uw mailbox?