Commentaar: Gezin de dupe
Bezuinigen is altijd lastig, maar zeker in een tijd van krapte of recessie. En dat geldt wel in het bijzonder als de zogenoemde kaasschaafmethode niet meer werkt. Dan moet het mes er echt in en dat doet pijn.
Een minister van Financiën die op die manier moet korten op de uitgaven en subsidies maakt zich niet populair. Daarom is het opvallend dat uit een recent opinieonderzoek blijkt dat minister De Jager nog steeds de populairste bewindsman is. Gelet op het tij en de maatregelen die hij moet nemen is het uniek dat een strenge schatkistbewaarder het goed doet bij de bevolking.
Ongetwijfeld zal zijn stijl van optreden daaraan bijdragen. Het maakt echt wat uit of een minister een bezuinigingsoperatie tamelijk ontspannen en met een blijmoedige blik uitvoert of dat hij dit werk verricht met een gezicht waar de zuinigheid van afdruipt.
De Miljoenennota en de begrotingsplannen van de regering maken helder dat iedereen zal merken dat het minder wordt. Extraatjes zijn al eerder afgeschaft. In de komende tijd zal er ook gekort worden op basale voorzieningen. Dat doet echt pijn.
Bezuinigen is niet alleen: kijken of je onder de streep op een acceptabel bedrag uitkomt. Het gaat ook om: kiezen waar de klappen zullen vallen. En die keuze wordt mede bepaald door de levensbeschouwing van minister en kabinet. Uit de kortingen die worden toegepast kan men afleiden waar de regering de prioriteiten legt.
Verschillende rekenmeesters hebben inmiddels becijferd dat alleenverdieners die de zorg hebben voor vrouw en kinderen het meest worden getroffen door de bezuinigingsplannen. Deze kostwinners leveren gemiddeld 2,25 procent aan inkomen in, terwijl de gemiddelde koopkracht met 1 procent daalt. Dat komt vooral door de afbouw van de overdraagbare heffingskorting van een niet-werkende partner aan een kostwinner.
Daarnaast worden gezinnen met kinderen getroffen door bezuinigingen op de kinderbijslag en de afschaffing van het kindgebonden budget. Het Nibud heeft berekend dat een traditioneel kostwinnersgezin met drie kinderen en één brutojaarinkomen van 40.000 euro er 3,2 procent op achteruitgaat. Maandelijks moet dat gezin bruto 87 euro inleveren. Duidelijk is dat gezinnen met kinderen forse klappen krijgen, harder dan veel andere groepen.
Daarmee maakt het kabinet een bedenkelijke keuze. Vooral omdat er in brede kring toch weer meer aandacht komt voor het belang van stabiele gezinnen. De gedachte dat het gezin de hoeksteen van de samenleving is mag dan in de publieke opinie nog altijd wat belegen worden genoemd, feit is wel dat uit allerlei wetenschappelijk onderzoek blijkt dat de zorg voor kinderen binnen de veiligheid van het gezin van groot belang is voor de ontwikkeling van toekomstige generaties.
Daarbij komt dat demografen geregeld wijzen op de negatieve effecten die de afnemende gezinsgrootte heeft op de opbouw van de bevolking.
Alleen al om die redenen zou het kabinet deze gezinnen met kinderen extra moeten ondersteunen. Met het oog op de toekomst.