Het project was een initiatief van toenmalig bestuurder A. A. Korevaar van het Ichthus College in Veenendaal. „De vraag drong zich op hoe aan de verschillende schoolvakken meer inhoud gegeven kan worden vanuit de christelijke identiteit”, zegt stuurgroeplid drs. A. Brand, die het project op de Pieter Zandt scholengemeenschap in Overijssel en Flevoland coördineert. „Hoe kunnen we binnen de bovenbouw van havo en vwo een verdiepingsslag maken?

Op de seculiere instituten waar de meesten van onze docenten zijn opgeleid, is weinig aandacht voor de levensbeschouwelijke uitgangspunten van het vak. Onze docenten kunnen veel leren van het cultuurkritische en wijsgerige denken zoals dat vanuit christelijk oogpunt in het nabije verleden gestalte heeft gekregen. Door er kennis van te nemen, worden docenten toegerust om hun vak vanuit de christelijke identiteit te doordenken.”

Deelnemers aan het platform, dat inmiddels ruim een jaar actief is, zijn –naast het Ichthus en de Pieter Zandt– de Christelijke Hogeschool Ede (CHE), de protestants-christelijke Prins Mauritsscholengemeenschap in Middelharnis, het reformatorische Calvijn College in Zeeland, de gereformeerd vrijgemaakte scholen Greijdanus en Randstad en de evangelische scholengemeenschap de Passie. Ze werden verrast door een subsidie die de overheid toekende. „Het betekent wel dat je iets van goed niveau moet neerzetten en dat aan de buitenwereld moet laten zien.”

Er is lesmateriaal ontwikkeld en docenten worden bijgeschoold. De basiscursus wetenschapsfilosofie en christelijke wijsbegeerte –gratis voor leraren van de deelnemende scholen– is dit cursusjaar ook voor anderen toegankelijk.

Het is de bedoeling dat het initiatief zich uitbreidt naar andere geledingen van de school. Zo zet het Calvijn College samen met het CHE een project voor het vmbo op.

De Pieter Zandt koos voor het deelproject autonomie. „Leerlingen moeten gaan zien welke rol het denken over de mens als autonoom wezen in de ontwikkeling van de westerse cultuur heeft gespeeld”, zegt Brand. „Inmiddels heeft dit onderwerp een plaats gekregen in de vakken maatschappijleer en toerusting en vorming, terwijl bij geschiedenis voorbeelden van deze ontwikkeling aan de hand van bepaalde personen worden uitgewerkt.

De komende tijd willen we het thema ook in andere vakken een plaats geven. Door onderlinge bezinning gaan docenten zich steeds meer realiseren wat er vanuit de identiteit over hun vakgebied te zeggen is. Het is nu sterk van de docent afhankelijk in hoeverre dat doorwerkt in een les. Bepaalde docenten hebben er in het bijzonder een antenne voor en laten aan de leerlingen zien dat je levens­beschouwelijke visie te allen tijde het beeld van de werkelijkheid bepaalt.

We willen die doordenking een vaste plaats in de verschillende vakken geven. Dat moet wel op een natuurlijke manier, en voor het ene vak biedt de identiteit veel meer aanknopingspunten dan voor het andere. Het gaat ons erom dat de mogelijkheden worden gebruikt die er zijn.”

Dat gaat niet vanzelf, zegt de Pieter Zandtdocent. „Exameneisen, die zich vertalen in strakke programmering –lesplanners–, kunnen zomaar allesbepalend worden. Zij moeten echter niet de enige leidraad zijn. Iedere docent met hart voor zijn vak heeft het druk, en het vraagt nogal wat om in de hectiek van alledag tijd in te ruimen voor scholing en het ontwikkelen van aanvullend materiaal.”

Elk project dat de scholen aanvatten vergt verslaglegging en verantwoording, zodat ook andere scholen er hun winst mee kunnen doen. „Geen sinecure. Anderzijds is het natuurlijk wel bijzonder dat de overheid ons in deze tijd een extra subsidie geeft om werk te maken van onze identiteit. Deze mogelijkheid moeten we met beide handen aangrijpen.”

Dit is het zevende deel in een serie artikelen over reformatorische scholen en hun identiteit. Zaterdag het slot.

www.ikplatform.nl