„Allemaal vinden ze relatie met Kamer lastig”
DEN HAAG (ANP) – „Het was gewoon nog nooit geprobeerd, een boek met vijf premiers maken. Er werd misschien gedacht dat zoiets toch niet lukt, maar: het nee heb je.” Annemarie Gualthérie van Weezel, journaliste van de NOS en vrouw van prins Carlos, presenteerde maandag in Den Haag haar boek De smaak van de macht, gesprekken met oud-premiers, uitgegeven door Conserve. Onder de trotse blikken van haar man en haar schoonmoeder prinses Irene.
Annemarie weet niet of haar achtergrond (haar vader was ook nog eens een bekend politicus) de mannen over de streep heeft getrokken om aan haar boek mee te werken. „Ze waren heus niet meteen allemaal enthousiast.” Dries van Agt had in elk geval geen idee wie ze was; die kwam er pas achter toen ze hem bezocht. „Hij heeft ook geen internet, hij had me niet kunnen googelen.”
Annemarie mag dan parlementair journaliste zijn, ze wilde in de eerste plaats een boek maken over wat een loopbaan als premier met iemand doet. „Het was niet mijn bedoeling ze door te zagen. Het ging me om de persoonlijke verhalen van de mensen die je meemaakt in de politieke arena, om hoe ze omgingen met nederlagen, met emoties, over vriendschappen, over wat er wel niet van hun partners wordt verwacht. En ook: Wat betekende macht voor ze? Dries van Agt zei dat dat verslavend is, Ruud Lubbers bevestigde het. Jan Peter Balkenende vond het meer een plicht.”
Ze wilde ook tijdbeelden laten zien. „Premier Piet de Jong ging gewoon om 6 uur naar huis en studeerde economie in de avonduren.” Daar zouden zijn opvolgers echt geen tijd meer voor hebben. „En ook het privéleven wordt tegenwoordig enorm uitvergroot.”
Natuurlijk komt de politiek wel aan de orde. „Allemaal vinden ze de relatie met de Tweede Kamer lastig. Ze moeten beleid uitvoeren maar worden zo vaak naar de Kamer geroepen om uitleg te geven over dat beleid, soms alleen maar naar aanleiding van een krantenkop.”
Ze heeft het Koninklijk Huis niet bewust gemeden in de gesprekken. Dat was volgens haar ook niet nodig, omdat de premiers toch wel weten wat ze kwijt willen en niet. Annemarie stelde koningin Beatrix ook niet van tevoren op de hoogte. Dat hoefde natuurlijk ook niet, want de schrijfster is geen lid van het Koninklijk Huis en kan daarom doen wat ze wil. Pas toen ze elkaar tegenkwamen en Beatrix vroeg hoe het met haar ging, vertelde de vrouw van haar neef dat ze met een boek met de premiers bezig was. En dat vond de koningin volgens Annemarie „hartstikke leuk.”