Turkije wil Israël straffen voor de commandoactie van mei vorig jaar. Toen vielen negen doden op een Turks konvooi vol hulpverleners, die de blokkade van de Gazastrook wilden doorbreken. Het VN-rapport van eind vorige week toont dat er niet uitsluitend vreedzame hulpverleners op de schepen zaten, maar dat een kleine groep was gewapend met stangen, katapulten en messen.

Turkije eist dat er excuses worden aangeboden voor het „buitensporige en onredelijke” geweld. Daarin heeft het land het VN-rapport achter zich. Maar Israël weigert dat.

De Joodse staat verwijst daarvoor naar hetzelfde rapport. Dat noemt de blokkade van de Gazastrook „legitiem”, omdat er vanuit deze regio een doorlopende bedreiging voor de veiligheid van Israël is.

Dat laatste is opvallend, omdat er vrij algemeen van werd uitgegaan dat deze blokkade niet zou overeen­komen met hoe het internationaal recht in VN-kringen wordt gezien. Deze goedkeuring in een VN-rapport zal daarom in veel kantoren in Israël ingelijst aan de muur worden gehangen.

Turkije ergert zich al langer aan het optreden van Israël in de Gazastrook. Het land stapt daarom volgende week naar het Internationaal Gerechtshof in Den Haag om een klacht tegen deze blokkade in te dienen. Dan moeten de rechters maar zeggen hoe het echt zit, in plaats van enkele opstellers van een rapport.

Op zichzelf is dat legitiem. Je kunt meningsverschillen beter voor een rechtbank uitvechten dan in een oorlog. Maar in het geval van Turkije en Israël illustreert het de verdere isolatie van de Joodse staat.

Turkije had vanouds redelijk goede relaties met Israël, wat uniek was voor een land dat op de drempel van de Arabische en islamitische wereld ligt. Zelfs op militair gebied werd samengewerkt. Dat is nu dus (voorlopig) voorbij.

Voor Israël is deze diplomatieke crisis heel ongunstig. Sinds de Gazaoorlog in 2009 is het land steeds verder geïsoleerd. Door de opstelling van Turkije wordt dit alleen maar erger.

Israël moet nu zelf berekenen hoeveel een goede relatie met Turkije waard is en of de prijs van een gebaar tegenover Ankara niet te hoog is. 
Men kan zich bijvoorbeeld afvragen of de blokkade van de Gazastrook nog zinvol is, nu de grens met Egypte open is. Ook lijkt het erop dat het militaire optreden tegen het Turkse hulpkonvooi vorig jaar eigenlijk uit de hand was gelopen omdat zo veel verzet niet was voorzien. Niet voor niets heeft Israël het dit jaar heel anders aangepakt. Diplomaten zijn er meesters in teksten te bedenken die dit alles toegeven zonder zelf gezichtsverlies te lijden.

Want één ding is zeker: juist tussen de Arabische opstanden en het Palestijnse streven naar een eigen staat is een goede buurtgenoot voor Israël minstens zo belangrijk als een verre vriend.