Succes NAVO niet te herhalen in Syrië
DAMASCUS – Onder de Syrische oppositie groeit de steun om ook bij de NAVO aan te kloppen voor steun. In Libië ging dit zo goed, dus zij willen dit kunstje in hun eigen land wel herhalen. Toch zijn Syrië en Libië helemaal niet vergelijkbaar.
Het lijdt geen twijfel dat de militaire steun van de NAVO doorslaggevend was voor het succes van de Libische rebellen, die zonder deze steun waarschijnlijk inderdaad door Gaddafi „als ratten zouden zijn verdelgd.”
De Syrische oppositie heeft altijd gesteld geen buitenlandse militaire steun te wensen, maar na de val van Tripoli blijkt de Syrische oppositie op dit punt plotseling verdeeld te zijn. Vooral onder de Syrische oppositie in het buitenland gaan stemmen op die lijken te lobbyen voor militaire NAVO-steun.
De ongemakkelijke waarheid is namelijk dat na zes maanden onrust in Syrië het regime nog steeds stevig in het zadel zit. Er zijn geen aanwijzingen dat dit op korte termijn zal veranderen.
Sinds enkele dagen klinken er stemmen dat de Syrische oppositie zich dient te bewapenen. Waarbij men hoopt op een herhaling van het Libische scenario.
Syrië is echter geen Libië en het is de Syrische oppositie zelf die dit erg duidelijk maakt. De Libische oppositie, onderling tot op het bot verdeeld, was tenminste in staat een gezamenlijk front op te richten en een tijdelijk leiderschap te vormen dat aanspreekpunt voor het Westen kon worden.
Turkse kranten wisten daarentegen de afgelopen dagen te melden dat op de laatste bijeenkomst in Istanbul de Syrische oppositie wederom faalde in haar poging een soort van overgangsregering te creëren. Omdat de deelnemende partijen ideologisch te zeer verdeeld waren en bovendien elkaars intenties wantrouwden.
Een ander belangrijk verschilpunt is dat het Libische leger in wezen weinig voorstelde. Het was vooral samengesteld uit leden van een aantal Gaddafigetrouwe stammen. Tribale loyaliteit kan echter snel veranderen, wat werd geïllustreerd door het grote aantal officieren en generaals dat naar de Libische rebellen overliep.
De ruggengraat van het Syrische leger wordt echter gevormd door militairen met een alevitische achtergrond. Hun belangen zijn nauw verbonden met het Syrische regime en zij zullen „vechten tot de laatste druppel bloed”, zoals Rami Makhluf het enkele maanden geleden verwoordde in The New York Times.
Desertie uit het Syrische leger blijft tot op heden minimaal en betreft vrijwel altijd dienstplichtigen en geen beroepsmilitairen. Het Syrische leger is bovendien veel beter en zwaarder bewapend dan het Libische leger.
Al deze overwegingen zullen een rol hebben gespeeld bij de duidelijke Amerikaanse stellingname afgelopen week dat Washington een militaire interventie in Syrië uitsluit. Een woordvoerster van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken stelde tijdens een persconferentie „dat de Syrische oppositie de vreedzame weg heeft gekozen van Gandhi en Martin Luther King.” Puur geweldloos dus, zonder tussenkomst van de gewapende macht.
Wat er niet bij werd gezegd was de grote zorg in Washington over het grote arsenaal aan chemische wapens dat Syrië bezit. Volgens gegevens van de CIA zijn er in Syrië waarschijnlijk vijf productiecentra voor chemische wapens: twee in de buurt van Damascus en de andere drie in of nabij Aleppo, Hama en Latakia.
De zorg in Washington wordt vooral gedeeld door Israël en betreft niet eens zozeer de angst dat een in het nauw gedreven regime daadwerkelijk deze chemische wapens zou gebruiken. Het Syrische regime ziet deze chemische wapens vooral als een tegenwicht voor de nucleaire capaciteiten van Israël en is er altijd uiterst bedachtzaam mee omgegaan. Zo bevestigen Amerikaanse deskundigen bijvoorbeeld dat Syrië nooit chemische wapens heeft geleverd aan de Libanese Hezbollah.
Maar wat gebeurt er met deze chemische wapens als het Syrische regime valt? Dit kan catastrofale gevolgen hebben.
Chaos in Syrië kan leiden tot een situatie die niet meer te controleren is. Dan kan iedereen met deze wapens aan de haal gaan. Dat dit probleem urgent is, blijkt uit het feit dat ook al-Qaida in Syrië aanwezig is. Een terreurorganisatie zoals deze zou best massavernietigingswapens kunnen gebruiken.