Historisch overzicht van de pausen
tekst Klaas van der Zwaag
”De pausen” is een toegankelijk geschreven overzichtswerk van de geschiedenis van de pausen. Op de enkele woorden uit Mattheüs 16:18-19 („Op deze petra zal Ik Mijn gemeente bouwen”) stoelt de hele structuur van de Rooms-Katholieke Kerk, schrijft de Engelse historicus John Julius Norwich. Hij heeft vragen bij de conclusies die hieruit getrokken worden, namelijk dat Petrus opgevolgd dient te worden door een eindeloze reeks pausen die elk op hun beurt de apostolische opdracht van Petrus zouden erven.
Christus heeft Rome nooit genoemd, voor Hem was Jeruzalem veel belangrijker. Nergens in het hele Nieuwe Testament valt ook maar het minste bewijs te vinden dat Petrus daadwerkelijk in Rome is geweest. En als hij inderdaad in Rome is overleden, is zijn verblijf er in elk geval kort geweest, beslist niet lang genoeg om de kerk van Rome te stichten, die trouwens op dat moment al vorm kreeg. De kennelijke reden voor zijn postume verheffing tot die waardigheid, aldus de schrijver, is het feitelijke oppergezag dat de kerk van Rome verwierf over de medekerken, in de loop van de tweede eeuw, voornamelijk op grond van het prestige van de keizerlijke hoofdstad.
De toon van het boek is objectief, met een gezonde kritische zin, zonder allerlei negatieve zaken en misstanden uit te vergroten. De Rooms-Katholieke Kerk telt 1 miljard gelovigen: de helft van de christenen en een zesde van de gehele wereldbevolking. Saillant slot: „Misschien floreert de Kerk dus wel beter dan ooit tevoren. Als hij zijn Kerk nu zou kunnen zien, zou St. Petrus er beslist trots op zijn.”