De Amerikanen waren met de modernste technieken jarenlang niet in staat Osama bin Laden op te sporen. Pas na ruim negen jaar werd hij uitgeschakeld.

Saddam Hussein had minder geluk. Een maand of acht na de inval in Irak werd de voormalig dictator uit een hol onder de grond gehaald.

Echte grootmeesters bleken Ratko Mladic en Radovan Karadzic. Deze leiders uit de Joegoslavische oorlog waren meer dan tien jaar op de vlucht voor het Joegoslaviëtribunaal.

Uit de zwerfverhalen van deze mensen valt te leren dat alleen-zijn de meeste overlevingskans biedt. Het beste voorbeeld is Karadzic. Die veranderde van Bosnisch-Servisch president in rondtrekkend natuurgenezer.

Zijn vermomming met een lange baard en woeste haardos stond hem toe om midden in Belgrado te leven. Hij sprak zelfs eens een symposium over natuurgeneeswijzen toe, zoals videobeelden bewijzen. Ook publiceerde hij een gedichtenbundel.

Toch had het leven van Karadzic een andere kant. Contact met zijn familie mijdde hij jarenlang.

Voortvluchtige mensen kunnen zich het beste volledig afsluiten van mensen met wie ze vroeger omgingen. Zodra oude vrienden de nieuwe naam weten, is ontdekking nog een kwestie van tijd.

Osama bin Laden leefde wel in een kleine kring van mensen. Maar alles wijst erop dat hij met dit clubje toch volledig geïsoleerd was.

In eenzaamheid leven is niet gemakkelijk voor mensen die als leiders gewend waren te worden toegejuicht. Vanuit een paleis vol bedienden en jaknikkers, komen ze nu ineens letterlijk in een hut of een hol.

Ook spaartegoeden uit het verleden zijn onbereikbaar. De politie houdt elke cent in de gaten. Pinnen en bellen is er natuurlijk helemaal niet meer bij.

Een gezond persoon houdt dit misschien vol. Mladic kreeg echter één of meer herseninfarcten en was toen aangewezen op hulp van anderen. Vroeg of laat gaat het dan fout.

Feitelijk is zo’n leven natuurlijk al een gevangenschap. Alleen het eergevoel blijft nog.

Met al zijn eergevoel moet Gaddafi toch één ding overwegen: vroeg of laat worden al deze boeven een keer gepakt.