Premier Mark Rutte zei na de ministerraad dat de maatregelen van het kabinet „onvermijdelijk” voelbaar zullen zijn in de koopkracht van de mensen. „We hebben gestreefd naar een zo evenwichtig mogelijk beeld, maar het zal duidelijk zijn dat het beeld over de hele linie eerder minnen dan plussen zal laten zien.”

Hij stelde dat de economische crisis van drie jaar geleden nog altijd doorwerkt. „De kosten van de crisis zijn een tijdje door de overheid voorgeschoten, maar dat gaan we nu terugdraaien en uiteindelijk zullen we inkomsten en uitgaven weer in balans brengen.”

Zoals bij het aantreden van dit kabinet door VVD, CDA en PVV afgesproken zal het kabinet volgend jaar 3,7 miljard euro bezuinigen, als deel van de 18 miljard die het gedurende de kabinetsperiode tot 2015 bezuinigt. Extra bezuinigingen zijn vooralsnog niet nodig.

Het kabinet wil het koopkrachtverlies volgend jaar beperken tot maximaal 2 procent. Dit voorjaar werd nog uitgegaan van een doorsnee koopkrachtverlies van 0,75 procent.

Als het kabinet niets zou doen, dreigen vooral de laagste inkomens, gezinnen met kinderen en AOW’ers hard getroffen te worden. Om dat te verzachten komen er waarschijnlijk maatregelen om het geld voor de kinderbijslag te verschuiven naar het kindgebonden budget, de extra steun aan gezinnen met een lager inkomen.

Kinderbijslag is voor iedereen hetzelfde, maar het kindgebonden budget is inkomensafhankelijk. Als alle gezinnen enkele euro’s minder kinderbijslag krijgen, levert dat extra steun voor lagere inkomens op.

Ook wordt geld vrijgemaakt voor gezinnen met een middeninkomen, die te veel verdienen om in aanmerking te komen voor het kindgebonden budget. Verder moet er geld vrijkomen door hogere inkomens sneller onder het hoogste belastingtarief van 52 procent te laten vallen.

In totaal zal het gaan om een pakket van honderden miljoenen euro’s voor minima, modale inkomens (ongeveer 33.000 euro) en huishoudens die anderhalf tot twee keer modaal verdienen.