Amishromans idealiseren de werkelijkheid
In onze jachtige tijd met mobieltjes en internet, toenemende mondigheid en individualisme kan er een verlangen ontstaan naar rust, onderling respect en harmonie. Romans die dit leven voorspiegelen, vinden gretig aftrek.

Het leven van de behoudende amish wordt gekenmerkt door regels van eenvoud, gehoorzaamheid en transparantie. Vooral het oude Pennsylvania, in het oosten van de Verenigde Staten, zo ”wonder-gut” met zijn vruchtbare landerijen, onafzienbare akkers en prachtige natuur, staat garant voor een ordelijk leven, zoals God het bedoeld heeft. Drie recent verschenen romans, gesitueerd in Pennsylvania, maken duidelijk dat de auteurs ervan inspelen op de idealistische verwachtingen van lezers.
In ”De doorn” laat Beverly Lewis de lezer afreizen naar Lancaster County, 1985, waar de aantrekkelijke Rose Ann bevriend raakt met de dwarse Nick, pleegzoon van de bisschop. Hij wil zich niet conformeren aan de uiterlijke regels van de gemeenschap, draagt zijn zwarte haar in een lange staart en weigert zich te laten dopen. Het hart van Rose gaat uit naar Nick, terwijl ze zich echter verlooft met Silas. Haar zus geniet na een lange tijd van afwezigheid van „de volledig zelf klaargemaakte maaltijden en het koken op het houtfornuis, de gaslampen en lantaarns ’s avonds als ze na het eten nog met de familie aan tafel bleven zitten, en het lezen van de Bijbel daarna. Zelfs de gebogen hoofden tijdens het stille gebed.” Ondanks de vlotte schrijfstijl en de sympathieke hoofdpersonen wordt het leven in harmonie met elkaar door Lewis verheerlijkt en overgewaardeerd.
Delia Parr, pseudoniem voor Mary L. Lechleidner, beschrijft in ”Als harten ontwaken” de moeite die deze eenvoudige manier van leven mee kan brengen. De jonge Jackson is als weduwnaar achtergebleven met twee zoontjes. Hij heeft aan den lijve ondervonden dat wereldse luxe kan leiden tot zonde en overspel. Voor zijn nieuwe huishoudster, Ellie, is hij dan ook bijzonder streng. Hij vraagt haar ten huwelijk, maar stelt strikte voorwaarden, wat tot grote conflicten leidt. Ellie, rechtschapen en met een groot geloof, leeft vanuit haar hart, en dat botst met allerlei opgelegde tradities en gewoonten. Ondanks de eenvoudige plot beschrijft dit boek het dagelijks leven op een aantrekkelijke manier.
Cindy Woodsmall kiest voor een andere invalshoek. In ”Hoop op bescherming” neemt Efraïm een beslissing die haaks staat op zijn manier van leven. Wanneer hij geconfronteerd wordt met de onbekende Cara, die met haar dochtertje New York ontvlucht, hoort hij in zijn hart maar één opdracht: „Wees zoals Ik voor haar.” Hij biedt haar zijn huis aan, zijn bescherming en zijn vriendschap, al wordt hij daardoor in de ban gedaan. Haarscherp zet Woodsmall in deze boeiende roman de bekende tweestrijd neer tussen wetten en liefde, regels en genade. Wint de Bijbelse opdracht van Jezus Zelf, om met bewogenheid om te zien naar degenen die bescherming nodig hebben, of wint de traditie van de familie en de gemeenschap?
Drie romans, die ontsnapping aan de werkelijkheid bieden. Geniet van het schilderachtige Pennsylvania, de knusse quiltbijeenkomsten, het gekeuvel in Pennsylvanian Dutch, de ”appelmoesfrolic”, de hechte familiebanden. Maar bedenk dat het slechts romantische verhalen zijn die dit leven van harmonie en soberheid voorspiegelen. Het ”in de wereld, maar niet van de wereld” vindt bij de amish nauwelijks weerklank.
Boekgegevens
De doorn, Beverly Lewis; Uitg. De Groot Goudriaan, Utrecht, 2011; ISBN 978 90 8865 212 7; 304 blz.; € 19,95.
Als harten ontwaken, Delia Parr; Uitg. De Banier, 2011; ISBN 978 90 3360 898 8; 348 blz.; € 19,90.
Hoop op bescherming, Cindy Woodsmall; Uitg. Den Hertog, Houten, 2011; ISBN 978 90 3312 379 5; 382 blz.; € 20,90.