Wereldjongerendagen Madrid moeten secularisatie tegengaan
MADRID – De rooms-katholieke Wereldjongerendagen in Madrid, volgende week, trekken naar verwachting ruim 1,5 miljoen jongeren. Doel: Christus bij de jongeren brengen en secularisatie tegengaan. Daar zou ook een protestant zich in moeten kunnen herkennen. Toch heeft de protestantse predikant José de Segovia Barrón uit Madrid zijn bedenkingen.
De Segovia is een actief man. Naast zijn predikantschap is hij president van de Spaanse afdeling van het theologische comité van de World Evangelical Alliance (WEA), de wereldwijde koepel waaronder ook de Evangelische Alliantie in Nederland valt. Bij de Spaanse tak zijn zowel orthodoxe als pinksterkerken aangesloten.
De Segovia maakt ook deel uit van een werkgroep die het Vaticaan „uitlegt wat het protestantse gedachtegoed inhoudt.” Zijn eigen kerk, de Iglesia Evangélica del barrio de San Pascual in Madrid, onderhoudt contacten met onder andere Nederlands gereformeerde en vrijgemaakte kerken. De predikant is getrouwd met een Nederlandse vrouw en deed zijn studie theologie in Kampen.
Als het gaat om de Wereldjongerendagen, wil hij reëel zijn. Hij kan zo verschillende aspecten opnoemen waar hij als protestant veel van kan leren. Bijvoorbeeld de duidelijkheid. „Als je naar de jongerendagen gaat, krijg je geen vaag verhaal. Er is catechese en de kerk vertelt je precies wat het probleem is van de mens: zonde, en dat de kerk daarvoor een oplossing biedt.”
Verder is het voor jongeren een mooie ervaring om opgenomen te worden in de massa en zich welkom te weten, zegt de predikant, die zelf ook met een stand op de jongerendagen zal staan. De veelkleurigheid van de Rooms-Katholieke Kerk is daarbij volgens hem aantrekkelijk. „Bij protestanten moet je kiezen voor een bepaalde kerk, de RKK heeft juist veel stromingen. Voor elk wat wils.”
Dat De Segovia niettemin de nodige bedenkingen heeft bij de Rooms-Katholieke Kerk komt door het godsdienstverleden van zijn land en het feit dat ze over sommige dingen nu eenmaal anders denkt. „Dat niet elke protestant dat meer hoort, komt door een taalprobleem.”
Eerst de secularisatie. Waar dit begrip in Nederland vooral als een bedreiging vanaf de kansels klinkt, heeft het voor Spaanse protestanten ook iets positiefs. Secularisatie betekent voor De Segovia vrijheid en ruimte voor een authentiek geloof. De predikant legt uit dat er pas in de jaren tachtig van de vorige eeuw godsdienstvrijheid kwam in Spanje. „Daarvoor had de Roomse Kerk het in principe voor het zeggen en werd de protestantse minderheid vervolgd.”
Dat een van de doelen van de Wereldjongerendagen is om secularisatie tegen te gaan, roept dan ook dubbele gevoelens op. De Segiova ziet de jongerendagen voornamelijk als een manier om macht terug te winnen. De keuze voor Madrid vindt begrijpt hij om die reden goed: het is tot nu toe de meest rooms-katholieke stad van de grote steden in zijn land. Barcelona en Sevilla zijn meer geseculariseerd.
Bij het tweede doel, Christus bij de jongeren brengen, speelt een taalprobleem een rol, zegt De Segovia. Want rooms-katholieken zien Christus anders dan protestanten. „In de RKK ontmoet je Christus door Zijn lichaam, de kerk, en de sacramenten. Sterker: voor een katholiek is de kerk Christus. Als protestanten echter horen dat het doel is Christus bij de jongeren te brengen, dan horen ze dat met hun eigen protestantse idee van Wie Christus is, namelijk Christus alleen.”
Het is de reden waarom in de protestantse visie de kerk anti-christelijk kan zijn als ze niet doet wat God gebiedt, zegt De Segovia. „In de RKK kan dat niet, omdat zij het lichaam van Christus is. Als er iemand uitglijdt, zoals met de ontuchtschandalen, dan zijn het individuele priesters die een zonde begaan, maar de kerk als zodanig niet, want dat past niet binnen het geloof dat de kerk Christus’ lichaam op aarde is.”
De Segovia: „Maar voor een protestant haalt de geest van de mens het niet bij Christus’ Geest. Ook de kerk moet haar best doen om Christus te begrijpen en na te volgen, wat kan door onderwijs. In de RKK-visie heeft de kerk de Geest van Christus, is dus heilig, en kan zo de moraal voorschrijven hoe de mens moet leven.”
Die verwarring tussen evangelie en moraal vindt hij niet goed. „De priester kan je dan uiteindelijk vertellen of je iets wel of niet moet doen. Ik zit meer op de lijn van Paulus. Ik vertel niet hoe je moet leven, maar breng het Evangelie. Dat Evangelie verandert vervolgens de mens.”
Zijn verhouding tot rooms-katholieken is een punt van voortdurende discussie in zijn eigen leven, zegt de predikant. Want De Segovia kan prima opschieten met de monseigneurs van het Vaticaan en zijn rooms-katholieke priesterbuurman. Maar de fout die veel mensen maken volgens hem, is om te geloven dat die vriendelijke buurman de RKK is. „Uiteindelijk zit je ook aan het eind van de dag nog steeds met een wezenlijk verschil.”
Wereldjongerendagen
Elk jaar houdt de Rooms-Katholieke Kerk de Wereldjongerendagen. Eens in de drie jaar gebeurt dat in de vorm van een internationale ontmoeting. Dit jaar is dat in Madrid, van 16-21 augustus.
Tijdens het voorprogramma ”Dagen in het bisdom”, zijn jongeren van over de hele wereld te gast in de verschillende bisdommen in Spanje. Daarna trekt iedereen naar de hoofdstad.
Centrale programmaonderdelen zijn: de catechese, de zogenoemde kruisweg, de avondwake met paus Benedictus XVI en een mis op zondagochtend met de paus. Tussendoor is er een gevarieerd cultureel programma met onder andere muziek, lezingen en kunst.
De catechese wordt georganiseerd door verschillende landen, waardoor iedereen in zijn eigen taal de lessen kan volgen. De Nederlandse catecheses gaan over het thema dat de paus heeft gekozen uit de Kolossenzenbrief: ”Geworteld en opgebouwd in Jezus Christus, standvastig in het geloof”.
De eerste jongerendagen werden in 1986 gehouden in Rome en waren in het leven geroepen door paus Johannes Paulus II. De eerste internationale ontmoeting had een jaar later, in 1987, plaats in Buenos Aires. De laatste twee edities waren in 2005 in Keulen en in 2008 in Sydney.
Benedictus XVI is gastheer in Madrid en zal aanwezig zijn van 18–21 augustus. In een brief maakte hij het thema bekend en riep hij de jongeren op om naar de Wereldjongerendagen te komen „omdat de kerk hen nodig heeft”. Hij moedigt hen aan om „een persoonlijke dialoog” aan te gaan met Christus. Volgens hem kunnen zij Christus beter leren kennen door de Evangeliën en de catechismus van de Rooms-Katholieke Kerk.
Ruim 400.000 jongeren hebben zich officieel ingeschreven. Bij de slotviering worden zo’n 1,5 miljoen mensen verwacht.