Syrische dichter dood aangetroffen
BEIROET (AP) – Bij demonstraties in Syrië klonken zijn teksten uit duizenden kelen. Toen zijn lichaam in zijn woonplaats Hama werd gevonden, drijvend in een rivier, bleken zijn stembanden te zijn weggesneden. Een duidelijker boodschap konden zijn moordenaars niet afgeven.
De moord op Ibrahim Qashush laat nog eens zien hoe hard het er in Syrië aan toegaat. Zijn medeactivisten zijn ervan overtuigd dat Qashush werd vermoord door ordetroepen en vrezen dat meer leiders van de protesten tegen president Al-Assad zullen volgen.
De moord op Qashush vormt een geval apart tussen de honderden sterfgevallen van de afgelopen maanden. Hij was een vooraanstaande actievoerder die gericht om het leven is gebracht.
De 42-jarige Qashush, vader van drie zoons, was een brandweerman in Hama die in zijn vrije tijd gedichten schreef, zegt zijn vriend Saleh Abu Yaman. Voordat de opstand halverwege maart uitbrak schreef hij over de liefde of ontberingen door de economische malaise.
„Hij schreef zijn gedichten en liedteksten puur op gevoel. Als hij met zijn vrienden samen was, begon hij vaak een gedicht voor te dragen”, zegt AYaman.
Nadat de opstand was uitgebroken, begon Qashush daarover te schrijven. Hama groeide uit tot een van de belangrijkste centra van de protesten. Begin juni schoten ordetroepen er 65 mensen dood en sindsdien is de regering haar greep op de stad verloren. Demonstranten hebben de straten ingenomen en ordetroepen die de stad omsingelen voeren nachtelijke invallen uit.
De ster van Qashush rees met die van zijn stad. Bij bijna elke demonstratie werd zijn populairste lied gezongen: ”Kom op Bashar, tijd om te gaan”.
„Verdwijn, Bashar en verdwijn degenen die je steunen. Kom op, Bashar, tijd om te gaan”, zongen duizenden demonstranten begin deze maand op het Assiplein samen met een zanger op het podium op een vrolijke melodie. „De vrijheid staat op de stoep. Kom op Bashar, tijd om te gaan.”
Twee dagen later, op 3 juli, verdween Qashush. Abu Yaman zegt van getuigen te hebben gehoord dat Qashush door het centrum van Hama liep, op weg naar zijn werk, toen er een witte auto stopte. Enkele mannen sprongen eruit en werkten Qashush het voertuig in, dat daarop snel wegreed.
„We wisten meteen dat hij door veiligheidsagenten gevangen was genomen”, zegt Abu Yaman.
De volgende morgen vonden voorbijgangers zijn lichaam in de rivier de Orontes, die dwars door Hama loopt. Zijn strottenhoofd was weggesneden. Op YouTube staat een filmpje waarop is te zien dat zijn lichaam op een bed wordt gelegd. Het hoofd waggelt en op de plek van hetstrottenhoofd zit een wond.
„Dit is een pure misdaad”, zegt Omar Idilbi van de Lokale Coördinatie Comités, die de protesten volgen. „Hij is geëxecuteerd.”
Telefoontjes naar het huis van Qashush worden niet beantwoord. Door de blokkade van buitenlandse media is het controleren van informatie moeilijk.
Veel Syrische vooraanstaande actievoerders zijn gearresteerd, maar dat iemand direct wordt vermoord en gedumpt, met de bedoeling een boodschap over te brengen, is nieuw. Idilbi vreest dat de moord op Qashush duidt op een nieuwe tactiek, gericht tegen de leiders van de protesten. De zanger die het lied van Qashush zong, is ondergedoken.
Duizenden mensen woonden de begrafenis van Qashush bij. Zijn liederen worden nog steeds gezongen. In een video op Facebook wordt gezegd: „Ze hebben hem vermoord om hem het zwijgen op te leggen. Ze weten niet dat hij in de harten van miljoenen mensen leeft.”