Alain de Botton over het belang van religie
Atheïst zijn en toch religie waarderen die „nuttig, interessant en troostrijk” kan zijn. Dat is naar de mening van schrijver-filosoof Alain de Botton uit Londen in ”Religie voor atheïsten” mogelijk.
Zoals gelovigen een geloofscrisis kunnen doormaken, zo heeft hij, opgegroeid in een overtuigd atheïstisch gezin, een ongeloofscrisis doorgemaakt door te luisteren naar onder meer de cantates van Bach. De seculiere samenleving is volgens hem ten onrechte verarmd door de teloorgang van allerlei gebruiken waarmee atheïsten niet uit de voeten kunnen. In de seculiere samenleving hebben we talloze troostrijke rituelen aan religie overgelaten, die we de exclusieve zeggingskracht hebben gegeven over ervaringsgebieden die de hele mensheid zouden moeten toebehoren. „Het is nu aan atheïsten om het proces van religieuze kolonisatie om te keren: ze moeten een manier vinden om ideeën en rituelen los te maken van de religieuze instanties die er aanspraak op hebben gemaakt.” Militante atheïsten zullen dit boek verfoeien, verwacht hij, maar religies verdienen aandacht omdat ze de wereld hebben veranderd, en dit is door maar weinig seculiere instituten geëvenaard. Hij merkt dat op het gebied van onderwijs, de zorg, de kunst en de architectuur. Religie weet van antwoorden op levensvragen. „Wij hebben daarentegen een intellectuele wereld geschapen waarin de meest gevierde instituten zich zelden verwaardigen de voornaamste zielenvragen te stellen, laat staan ze te beantwoorden.” Een raak boek tegen een plat atheïsme, al moeten we beseffen dat de schrijver ervan uitgaat dat God „uiteraard” niet bestaat.
Boekgegevens
Religie voor atheïsten. Een heidense gebruikersgids, Alain de Botton; uitg. Atlas, Amsterdam; 2011; ISBN 978 90 450 1934 5; 318 blz.; € 22,95.