Niet elke emotie is goed
De speech van Dichter des Vaderlands Ramsey Nasr op het Malieveld tijdens de Mars der Beschaving die één grote superlatief was. De slimme, emotioneel geladen terminologie van Wilders. Het extatisch huldigen van een elftal dat het wereldkampioenschap voetbal verloor. De herdenkingsdienst van volkszanger André Hazes in de ArenA.
Het nuchtere Nederland heeft er de laatste decennia steeds minder moeite mee zijn emoties te uiten. Daarin zijn we een beetje de weg kwijtgeraakt, vindt sociaalpsychologe Mariëtte Baanders.
De emotie zegeviert, en daarbij heerst de gedachte dat emoties louter reflexmatige reacties op gebeurtenissen zijn. Als gevolg daarvan wordt elke verwijzing naar iemands innerlijke gesteldheid voetstoots aanvaard als rechtvaardiging van diens gedrag. „Ik lette niet zo goed op, maar ik heb dan ook niet geslapen vannacht.” „Oké, tuurlijk joh, ik begrijp het!” Emotionele gevoelens zijn goed en we moeten ze uiten, want ze zijn informatiever en van grotere waarde dan al dat eindeloze nadenken.
Dat zit anders en dat moet gauw anders, vindt Baanders. Emoties staan niet los van normatieve opvattingen en de idee dat elke emotie moreel goed is alleen maar omdat het een emotie is, is bedrieglijk. De auteur laat in haar boek zien hoe belangrijk het is te ontdekken op welke normen emoties zijn gebaseerd. Pas als we daar duidelijk zicht op hebben, kunnen we emoties ook sturen en beheersen. En dan worden emoties pas echt authentiek.
Zinvol thema en ook nog eens goed opgeschreven.
boekgegevens
“Gepaste emoties”, door Mariëtte Baanders; uitg. Balans, Amsterdam, 2011; ISBN 978 94 600 3313 1; 248 blz.; € 18,95.
