De rechter sprak en de overheid zal gehoorzamen. De Canadese regering is namelijk niet van plan in beroep te gaan tegen de uitspraak -vorige week- van het hooggerechtshof van Ontario dat homoseksuelen het recht hebben een wettig huwelijk aan te gaan. De gangbare omschrijving van het huwelijk vindt het hof discriminerend voor homoseksuelen. En daarom acht de rechter die in strijd met de grondwet.Premier Chrétien maakte dinsdag bekend dat de regering binnen enkele weken een wetsvoorstel zal indienen waardoor het homohuwelijk wordt erkend.

Verschillende organisaties hebben inmiddels forse kritiek geuit op het feit dat de regering de rechter gewillig volgt. Derek Rogusky, vice-voorzitter van de organisatie ”Focus on the Family Canada”, vindt dat de regering wegloopt voor haar eigen verantwoordelijkheid en noemt het besluit „een grote klap voor de democratie.”

De voorzitter van de Evangelical Fellowship of Canada (EFC), dr. Bruce Clemenger, laakt dat het hof een eeuwenoude instelling van vitaal maatschappelijk belang met één enkel woord fundamenteel van karakter heeft veranderd. Dat de regering geen protest tegen deze rechterlijke uitspraak aantekent, kan hij niet klein krijgen. „Ottawa loopt gedwee aan de leiband van de rechter. Dat kan toch niet.”

Binnen het parlement zullen naar verwachting de Canadese Alliance, die in de oppositie zit, en een deel van de regerende liberale partij zich verzetten. Maar naar het zich laat aanzien, zullen zij er niet in slagen het wetsvoorstel weg te stemmen.

Ds. Pronk, predikant van de Free Church van Brantford, noemt de rechterlijke uitspraak een schokkend bewijs voor het diepe verval van de Canadese samenleving. De gedachte dat het in Canada in moreel opzicht beter is dan in Nederland, noemt de in Scheveningen geboren predikant achterhaald. „Emigranten die dachten de verloedering in het oude vaderland te ontvluchten, raken steeds meer teleurgesteld. Het holt hier achteruit. In de VS heb je nog een sterke christelijke beweging die opkomt voor het behoud van beproefde waarden en normen. Dat missen we hier.

Helaas moet je zeggen dat juist de instroom van emigranten uit allerlei landen een stimulans is geweest voor de secularisatie van de maatschappij. De meeste steun krijgen we nog van de moslims. Dat is een triest gegeven.”

Bij een aantal Amerikaanse kerken en organisaties bestaat nu de angst dat homoseksuelen die met elkaar willen trouwen even naar Canada zullen reizen om een trouwboekje te halen. De Canadese wetgeving bepaalt namelijk niet dat mensen die willen trouwen ook in dat land moeten hun domicilie moeten hebben. Iedere buitenlander kan in dat land in het huwelijk treden.

Een woordvoerder van de American Family Association zegt: „Deze homoseksuele huwelijkstoeristen zetten straks onze regering voor het blok. Die moet ongewild de verbintenis erkennen.”

Om de regering duidelijk te maken dat het homohuwelijk echt niet kan, stelde ds. Pronk gisteren een protestbrief op, die hij samen met andere kerken aan de regering in Ottawa wil zenden. „De overheid moet weten dat hier fundamentele bijbelse waarden worden vertrapt. Wanneer de goddelijke instelling van het huwelijk wordt ondermijnd, heeft dat desastreuze consequenties voor de morele, mentale en geestelijke gezondheid van ons volk”, zo staat in de brief te lezen.

Premier Chrétien beloofde gisteren dat kerken niet gedwongen zullen worden homohuwelijken te sluiten. „Ik vind het van groot belang dat kerken de vrijheid zullen houden hun eigen opvattingen te handhaven”, aldus de minister-president.

Die toezegging stelt kerken maar zeer ten dele gerust. EFC-voorzitter Clemenger is bang dat de nieuwe wet het begin zal zijn van een marginalisering van kerken. „Chrétien wil kerken ontzien. Dat klinkt sympathiek. Maar een uitzonderingsbepaling zegt feitelijk dat je niet echt meer meedoet. Dat is het verraderlijke.”

In Canada is het nu gebruikelijk dat een kerkelijke voorganger namens de overheid een huwelijk voltrekt. Clemenger: „Denominaties die bezwaar maken tegen het sluiten van een homohuwelijk zouden in de toekomst wel eens het recht kunnen verliezen om een normaal huwelijk te sluiten.”

Ook ds. Pronk acht het niet ondenkbaar dat het die kant opgaat. „Er is een duidelijke tendens om alle bestaande waarden en instellingen af te breken. En wie daar niet in meegaat, die wordt al snel neergezet als oerconservatief; als iemand waar de maatschappij geen rekening mee hoeft te houden.”

De uitspraak van de rechter staat volgens de predikant niet op zichzelf. Als voorbeeld noemt hij de antidiscriminatiewet die bij het parlement ligt. Wanneer die wordt aangenomen, zal een kritische opmerking over de homoseksuele levensstijl gemakkelijk worden uitgelegd als het aanzetten tot haat. Dat kan dan volgens ds. Pronk ook gaan gelden voor uitspraken vanaf de kansel.

Waar dat toe kan leiden, blijkt uit het voorbeeld van een drukker uit Toronto die weigerde pornografisch materiaal voor een homo-organisatie te drukken. De man is door de rechter veroordeeld tot een boete van 5000 dollar. „En daarmee kwam hij er nog tamelijk gemakkelijk van af”, meent ds. Pronk.

Kerken worden nu nog gevrijwaard van de plicht een homohuwelijk te sluiten. Maar hoe zit het met semi-kerkelijke organisaties als straks de antidiscriminatiewet is aangenomen? Dat is voor orthodoxe christenen een punt van grote zorg. Die instellingen vallen onder het arbeidsrecht. Ds. Pronk: „Het is maar zeer de vraag of die straks nog de vrijheid hebben om mensen vanwege hun seksuele geaardheid te weigeren. Op dit moment kunnen christelijke scholen een homoseksuele leerkracht nog vanwege zijn levenspraktijk afwijzen. Als tenminste in de statuten is bepaald dat een dergelijke levenswijze niet overeenkomt met de identiteit van de school. Of dat ook in de toekomst zo kan, is onduidelijk. In ieder geval zijn christelijke organisaties druk met het aanpassen van de statuten en reglementen. We moeten ons beveiligen, want er dreigt groot gevaar.”