Koning Albert roept politiek op tot bezinning
BRUSSEL (ANP) – De Belgische koning Albert II heeft de politici in zijn land vrijdag gevraagd enkele dagen tijd voor bezinning te nemen om een uitweg te zoeken uit de impasse in de kabinetsformatie. De vorst deed zijn oproep nadat formateur Elio Di Rupo zijn ontslag had ingediend.
De koning houdt zijn antwoord in beraad. Ingewijden in België houden ernstig rekening met nieuwe verkiezingen. De vorige stembusgang vond op 13 juni 2010 plaats.
De Franstalige socialist Di Rupo was half mei door koning Albert tot formateur benoemd, nadat een reeks van bemiddelaars er niet in was geslaagd de partijen dichter bij elkaar te brengen. Di Rupo presenteerde maandag een nota die in eerste instantie goed leek te vallen. De Waal opperde besparingen op de overheidsuitgaven van 22 miljard euro en wilde voor 17 miljard taken overhevelen van de federale regering naar de deelregeringen van Vlaanderen en Wallonië. Ook stelde hij een splitsing voor van de tweetalige kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde, iets waarover Vlamingen en Franstaligen al decennia ruziën.
Vrijwel alle partijen noemden de nota een goed uitgangspunt, al hadden ze veel op- en aanmerkingen. Maar de Vlaams-nationalistische N-VA, de grootste partij in België, brak het stuk donderdag tot de grond toe af. Volgens N-VA-leider Bart De Wever was het vooral bedoeld om zijn partij „eraf te rijden”. Omdat de Vlaamse christendemocraten (CD&V) alleen verder willen onderhandelen als ook verkiezingsoverwinnaar NV-A aan de tafel blijft, kon Di Rupo niets anders dan zijn opdracht teruggeven.
Er lijken nu nog maar vier mogelijkheden te resten: een doorstart van de demissionaire regering-Leterme (waar de N-VA niet in zit), een nieuwe regering zonder N-VA, een nieuwe bemiddelingspoging of verkiezingen. De eerste twee opties vallen af zonder medewerking van CD&V en een nieuwe bemiddelaar heeft na ruim een jaar formeren waarschijnlijk ook weinig zin. Overigens zullen verkiezingen evenmin een oplossing brengen, omdat ze volgens peilingen de machtsverhoudingen niet wijzigen.
Di Rupo zei vrijdag voor de Vlaamse publieke omroep VRT dat verkiezingen een ramp zouden zijn voor België. Hij hoopt dat de komende dagen toch nog een manier gevonden wordt om de formatie voort te zetten.